5 Natura 2000-beheerplannen in Noord-Holland verlengd

(28 september 2022)

De provincie Noord-Holland herschrijft 5 Natura 2000-beheerplannen. Hierdoor worden unieke plant- en diersoorten, zoals grijze duinen, veenmosrietland en de noordse woelmuis, in de toekomst nog beter beschermd.

De plannen worden nu met 6 jaar verlengd, met als streven deze in een kortere tijd zorgvuldig te herschrijven.

Luchtfoto Natura 2000-gebied

Het gaat om de beheerplannen voor de Schoorlse Duinen en 4 gebieden in Laag Holland: Eilandspolder, Ilperveld, Varkensland, Oostzanerveld & Twiske, Polder Westzaan en Wormer- en Jisperveld & Kalverpolder. De verlenging zorgt voor een overbruggingsperiode, zodat er ruimte en tijd is voor het opstellen van nieuwe beheerplannen. Het opstellen van de plannen gebeurt in afstemming met betrokken partijen, zoals andere overheden, beheerders en belangenorganisaties.

Aanpak

Alle beheerplannen zijn al of worden dit jaar beoordeeld door een onafhankelijk ecologisch adviesbureau. Vervolgens is het streven om de plannen te herschrijven én opnieuw vast te stellen vóór medio 2023 (Laag Holland) en vóór het einde van 2024 (Schoorlse Duinen).

Bescherming van de natuur

De Natura 2000-gebieden zijn onderdeel van een Europees netwerk van beschermde natuurgebieden. In deze gebieden worden unieke diersoorten en de natuur waarin ze leven beschermd om de biodiversiteit te behouden. In een beheerplan staat welke maatregelen er nodig zijn om die natuur te beschermen. Een beheerplan kan tussentijds aangepast worden. Daarna geldt een nieuwe beheerplanperiode van 6 jaar. De reden voor het herschrijven van de plannen verschilt per gebied. Zo kan het zijn dat een maatregel wordt aangescherpt of ontbreekt, bijvoorbeeld het tegenhouden van instromend vervuild water om de waterkwaliteit te verbeteren.

Schoorlse Duinen

Het beheerplan voor de Schoorlse Duinen loopt af in 2023. Gedeputeerde Staten (GS) verlengen het plan tot en met 31 januari 2029. In samenspraak met de omgeving, waaronder stichtingen voor natuurbehoud, terreinbeherende organisaties zoals Staatsbosbeheer en de gemeente Bergen, is al besloten om het beheerplan te actualiseren. Op deze manier kunnen maatregelen waar nodig worden aangepast. Bijvoorbeeld om te zorgen dat er voldoende dynamiek in de duinen ontstaat. Zoals het weghalen van helmplanten of aanleggen van stuifkuilen waardoor zand weer kan stuiven. Dat biedt kansen voor allerlei planten en dieren.

Laag Holland

De beheerplannen voor de gebieden in Laag Holland zijn geldig tot en met eind 2022. GS verlengen deze plannen tot en met 28 december 2028.

Eilandspolder

De Eilandspolder is een beschermd veenweidegebied vlakbij Alkmaar dat bestaat uit eilandjes omringd met rietkragen. Voor dit gebied blijft het beheerplan grotendeels hetzelfde, met uitzondering van het ganzenbeheer. In het plan wordt gecoördineerd populatiebeheer van ganzen en schadebestrijding opgenomen. Dat houdt in dat regionale beheerteams, onder leiding van de Faunabeheereenheid, het aantal ganzen dat het hele jaar in Natura 2000-gebied verblijft kleiner gaan maken. Dit moet de aanpak van de door ganzen veroorzaakte overlast en schade aan natuur en landbouw makkelijker maken.

Ilperveld, Varkensland, Oostzanerveld & Twiske (IVOT)

IVOT is het grootste laagveengebied ten noorden van Amsterdam. Het gebied is van belang voor diverse vis- en vogelsoorten. Uit de evaluatie van het beheerplan blijkt dat het herschrijven van het plan nodig is. In dit gebied zijn onder meer maatregelen om de waterkwaliteit te verbeteren nodig. Ook moet een aantal uitbreidingsdoelstellingen verder worden uitgewerkt. Het Rijk heeft bijvoorbeeld bepaald dat het oppervlak aan veenmosrietland moet toenemen. Het is vervolgens aan GS om de grootte van dat oppervlak te bepalen en vast te leggen in het Natura 2000-beheerplan.

Polder Westzaan

Het laagveen van Polder Westzaan bestaat uit zoet water en is in het verleden mede ontstaan uit zout (brak) water. Dit is uniek in Nederland en Europa en zorgt voor bijzondere natuur. Om dit te behouden en te versterken is een toekomstbestendige polder nodig. De maatregelen in het beheerplan worden hierop aangepast, zoals afspraken rondom het plaggen en maaien. Plaggen houdt in dat de stikstofvrije bovenlaag van de grond wordt verwijderd. Zo krijgt de natuur meer kans om te herstellen.

Wormer- en Jisperveld & Kalverpolder

Grote delen van Wormer- en Jisperveld en de Kalverpolder zijn Natura 2000-gebied. Het gebied is een belangrijke broedplaats voor vogels van natte graslanden, waaronder de grutto, en voor vogels van rietmoerassen zoals de roerdomp en rietzanger. Het herschrijven van het beheerplan is nodig. Zo moet de waterkwaliteit worden verbeterd en exoten en uitheemse planten zoals appelbes worden bestreden. Tot slot moet ook in dit gebied een aantal uitbreidingsdoelstellingen verder worden uitgewerkt.

Gebiedsprocessen en het Natura 2000-beheerplan

In alle gebieden loopt of start een “integraal gebiedsproces landelijke gebied Noord-Holland” voor de aanpak van de Natura 2000-doelstellingen, afronding van het Natuurnetwerk Nederland, de stikstofopgave en eventuele andere opgaven zoals bodemdaling en het verbeteren van de waterkwaliteit. De beheerplannen vormen input voor het integrale gebiedsproces.

Kijk voor meer informatie over Natura 2000 op de projectpagina.