IFD-bouwen katalysator voor circulariteit en bereikbaarheid

In de periode 2025-2035 staan provincies en gemeenten voor een grote opgave om bruggen, viaducten, onderdoorgangen en duikers uit te breiden en te vervangen.

De totale opgave bedraagt naar schatting € 9 miljard. In opdracht van de provincie Noord-Holland en Bouwend Nederland voerde het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) een analyse uit naar de potentie van IFD-bouwen (Industrieel, Flexibel en Demontabel) bij deze opgave. 

Wat is Industrieel Flexibel en Demontabel bouwen (IFD)? Klik op de video voor een uitleg. .

Kansen IFD

Het EIB noemt 4 factoren voor het succes van IFD-bouwen: de functionaliteit (in de betekenis van standaard) van het ontwerp, de technische omstandigheden, de levensduur van verschillende componenten en de verkeersintensiteit. Een functioneel ontwerp geeft mogelijkheden voor standaardisatie en prefabricage van bijvoorbeeld brugkelders, landhoofden en pijlers van bruggen en viaducten. Dit brengt belangrijke voordelen met zich mee, zoals minder ontwerpkosten en minder faalkosten. Voor de omgeving is er minder verkeershinder door een kortere bouwtijd en de bouw is circulair, doordat de standaardelementen kunnen worden hergebruikt. 

De belangrijkste conclusies uit het rapport zijn dat IFD potentie biedt voor circa € 3 miljard van de totaal opgave, IFD een belangrijke bijdrage levert aan een circulaire bouweconomie en dat IFD kan bijdragen aan een kortere bouwtijd met minder verkeershinder. De implementatie van IFD vraagt wel om een goede samenwerking tussen decentrale overheden en het innovatief vermogen van de markt. Lees het volledige rapport (pdf, 1,24 MB) voor meer informatie.

Jeroen Olthof, gedeputeerde van de provincie Noord-Holland voor Bereikbaarheid en Mobiliteit: “De provincie Noord-Holland is koploper op het gebied van IFD-bouwen. Vanaf nu passen we het toe op al onze vaste en beweegbare bruggen. Met IFD besparen we op grondstoffen en ontwerpkosten. Onderhoud en vervangen gaat sneller, waardoor er minder hinder voor de omgeving is. Kortom: IFD is duurzaam en kostenbesparend en het meest effectief als alle wegbeheerders het toepassen. Laten we dit dus ook doen. Gezamenlijk investeren we in een circulaire toekomst.”

Samenwerking 

Op woensdag 18 januari 2023 overhandigden Bouwend Nederland voorzitter Maxime Verhagen en Jeroen Olthof het rapport aan Jaap Smit, voorzitter van IPO (Interprovinciaal Overleg).

“IFD lijkt verbluffend simpel en doeltreffend. Door het minder complex te maken, wordt ervoor gezorgd dat de vervangingsopgave van bruggen en viaducten gaat lukken. Ook nog eens circulair en uiteindelijk tegen minder kosten. Ik begrijp dat IFD op grotere schaal de sleutel is om tot versnelling te komen. Massa is daarbij noodzakelijk”, aldus Jaap Smit. 

Maxime Verhagen: “De bouw is er klaar voor om meer te standaardiseren en niet elk kunstwerk als uniek project aan te pakken. Een meerjarig programmatische aanpak vraagt in het begin extra investeringen. Pas dit breed toe, zodat marktpartijen deze extra investeringen kunnen terugverdienen. Uiteindelijk leidt het tot tevreden bouwers, tevreden klanten en een tevreden omgeving. Ik roep opdrachtgevers op niet meer alleen voor de laagste prijs gaan. Leg de opdrachten maar op tafel, dan kan de markt er samen met opdrachtgevers mee aan de slag.” 

Hoe nu verder?

Voor de verdere ontwikkeling en gebruik van IFD zijn acties nodig: 

1. Het bundelen van krachten van initiatiefrijke opdrachtgevers en marktpartijen. Een concreet marktperspectief is van belang om verdere investeringen door marktpartijen te initiëren.
2. Het beschikbaar stellen van extra budget. Uit de analyse blijkt dat er onvoldoende middelen beschikbaar zijn voor het toepassen van IFD.
3. Met quick wins kunnen snel positieve effecten worden bereikt. De eerste resultaten vanuit partijen die nu en de komende jaren IFD-projecten in de markt zetten, bieden perspectief voor continuering en aanscherping.
4. Monitoren van praktijkvoorbeelden wat inzicht geeft in ervaringen. Zo kunnen successen en valkuilen gedeeld worden tussen de verschillende partijen.