Provincie doet onderzoek naar duurzaam beheer en onderhoud van haar oevers
Provincie Noord-Holland zet zich in voor duurzaamheid, innovatie en circulariteit. Ook als het gaat om onderhoud en vervanging van de 252 kilometer vaarwegen en hun oevers die onder het beheer van de provincie vallen.
We zijn steeds op zoek naar nieuwe, slimme manieren om duurzaam te kunnen werken. Op verschillende locaties wordt per situatie en staat van de oever gekeken naar de best passende oplossingen met het hoogst verwachte rendement op materiaalgebruik, biodiversiteit en duurzaamheid.
Proeftuinen voor onderzoek
Om bepaalde oplossingen eerst kleinschalig te onderzoeken zijn er zogeheten proeftuinen aangelegd. Een stuk oever aan de Westfriesche vaart is verdeeld in 4 vakken waar verschillende materialen worden vergeleken op verschillende criteria. Boven water moeten de oevers tegen golfslag beschermd worden. Op dit moment gebruiken we stortsteen of betonblokken voor het beschermen van een oever. Steen is vanuit duurzaamheid niet het meest geschikte materiaal. Kan dat ook anders? We onderzoeken of er materialen zijn die op het gebied van duurzaamheid beter scoren en hoe deze materialen zich “houden” als ze worden ingezet als oeverbescherming in een kanaal. We testen blokken gemaakt van bagger, bakken van oude damwandplanken en BESE-elementen. Een vierde proeftuin is de ‘controlelocatie’; daar worden geen maatregelen getroffen.
Proeftuin 1: Matrassen van restproducten
In samenwerking met BESE products is een proefvak ingericht met matrassen gemaakt van een restproduct van zetmeel uit de patatindustrie. De matrassen zijn biologisch afbreekbaar en dienen als tijdelijke erosiemaatregel tot het moment dat rietwortels de bescherming van de taluds overnemen.
Foto: Nicolien Klompjan
Proeftuin 2: Stortsteen van bagger
In samenwerking met Netics hebben wij voor deze proeftuin een GEOWALL type stortsteen ontwikkeld wat bestaat uit samengeperste baggerslib ter grootte van een kloostermop. Deze stenen worden los op de oever gestort als vervanger van het traditionele breuksteen en beschermd de oever tegen golfslag. De samenstelling van de steen is afgestemd op de gewenste levensduur. Ook zijn zaden toegevoegd. Na verloopt van tijd breekt de steen door plantengroei uit elkaar waardoor een natuurlijke groenen oever ontstaat.
Foto: Nicolien Klompjan
Proeftuin 3: Bakken van oude damwandplanken
De rijstvelden uit China dienden als inspiratie voor deze constructie. In deze proeftuin wordt gebruik gemaakt van de oude houten damwandplanken, die eerder op die plek dienst deden als beschoeiing. De beschoeiing voldeed niet meer aan de huidige bouwnormen. Van de vrijgekomen planken zijn taludbakken gemaakt. In deze taludbakken groeien planten en riet. De bakken dienen als tijdelijke erosiemaatregel tot het moment dat de wortels van de planten de bescherming van de taluds overnemen.
Foto: Nicolien Klompjan
Samenwerkingsovereenkomst Oevers
De provincie Noord-Holland heeft sinds 2020 voor het programma Duurzame Oevers een samenwerkingsovereenkomst met een combinatie van twee waterbouwkundige aannemers: Beens Groep en Hakkers. Binnen deze samenwerking worden oevers die aan het eind van hun levensduur zijn versterkt, vervangen of anders ingericht. We werken in een leertraject waarbij we de resultaten van de eerdere projecten gebruiken voor verbeteringen in de volgende. De combinatie Beens/Hakkers is door de provincie geselecteerd om hun kennis en ervaring op het gebied van samenwerking, innovatie duurzaamheid, biodiversiteit en stakeholdertevredenheid.
