Provincie verwijdert nesten van Aziatische hoornaar nog 2 jaar

Om te kunnen reageren moet u eerst inloggen.

Reacties (4)

1. Kees schlimmer zegt op 24-10-2024 17:51

   In een hoge eik in onze tuin zit op 20 meter hoogte het grote nest van de Aziatische hoornaar

2. Provincie Noord-Holland zegt op 25-10-2024 15:32

   U kunt het beste een melding maken op waarneming.nl. Er is één bestrijder die in opdracht van de provincie nesten van de Aziatisch hoornaar verwijdert. Hij houdt de meldingen in de gaten. Eens in de paar weken komt hij naar Noord-Holland om te bestrijden.
   

3. Martin zegt op 31-10-2024 06:40

   Beste,
   Dit is een bericht van onderzoeker Dominique Soete.
   Dhr Soete heeft ook het onderzoek van Eis gelezen en daarop zijn bevindingen/ onderzoek becommentarieerd. Ik hoop dat u de zin en tijd heeft om het geheel te lezen en dan uw conclusie te trekken omtrent stoppen met subsidies voor deze exoot.
   
   Voorwoord
   Toen het EIS kenniscentrum Insecten uit Leiden hun beleidsadvies voor de Aziatische hoornaar
   (Vespa velutina) begin 2024 had gepubliceerd, kwam er heel wat onbegrip over de voorgestelde
   handelingen – of het gebrek hieraan – die moeten ondernomen worden. Daarom heb ik het
   volledige beleidsadvies nog eens goed bestudeerd, samen met de literatuurlijst waarvan ik zo
   goed als alle wetenschappelijke studies al in mijn bezit had.
   Ikzelf ben in september 2018, bij de oprichting van de website www.vespawatch.be in
   Vlaanderen, gestart met de studie van deze invasieve exoot. De eerste jaren heb ik mij vooral
   verdiept in het insect zelf en hun nesten, daarna ging dit over op het zoeken en verdelgen van de
   nesten, om uiteindelijk meer en meer studie te doen naar het gedrag en de invloed op de
   biodiversiteit, de economie en de mens. Daaruit is in maart 2023 een 24 pagina tellende
   brochure verschenen die hiervan een grote samenvatting is. Door het opzoekingswerk ben ik in
   contact gekomen met de heer Alastair Christie van de Jersey Asian Hornet Group. Hij is
   werkzaam bij de afdeling milieu van de overheid van Jersey1. Gaandeweg werd er een PAN-
   European discussion group door hem opgericht waarbij zowel wetenschappers als mensen van
   de overheid uit verschillende landen op regelmatige basis overleg plegen. Deze groep wordt ook
   aangevuld met mensen die ofwel door hun werkzaamheden (zoals opgeleide verdelgers) ofwel
   door hun hobby (in dan vooral imkers) veel in contact komen met de Aziatische hoornaar. Tijdens
   deze overlegmomenten worden verschillende aspecten besproken, waaronder methoden om
   nesten op te sporen en te verdelgen, methoden om hoornaars selectief te kunnen vangen zonder
   veel invloed te hebben op andere insecten, maar er wordt ook overleg gepleegd over studies die
   verschijnen en hoe we die kunnen toetsen aan de werkelijkheid. Een lijst met deelnemers aan
   deze PAN-European discussion group vind je in de bijlagen. Helaas zijn er vanuit de Nederlandse
   overheid geen deelnemers aan deze overlegmomenten. Enkel Daan Drukker die verbonden is
   aan het EIS heeft sporadisch een paar meetings meegemaakt.
   Tijdens mijn jarenlange vrijwillige inzet in de bestrijding van deze invasieve exoot, heb ik vele
   contacten opgebouwd met wetenschappers uit het buitenland. De belangrijkste daarvan zijn Dr.
   Pete Kennedy van de University of Exeter2, Dr. Sandra Rojas-Nossa van de University of Vigo3, De
   heer Éric Darrouzet van de Université de Tours4 en Dr Sarah Bunker, auteur van The Yellow-
   Legged Asian Hornet handbook5. Ik volg ook al jaren conferenties over de Aziatische hoornaar in
   binnen- en buitenland, en heb op de COLOSS Vespid conferentie in Pisa 2023 contacten gelegd
   met onderzoekers zoals de heer Quentin Rome van het Muséum National d’Histoire Naturelle6
   .
   1 https://www.gov.je/News/2019/pages/asianhornet.aspx
   2 https://ecologyconservation.exeter.ac.uk/people/profile/index.php?username=pjk208
   3 https://www.researchgate.net/profile/Sandra-Rojas-Nossa
   4 https://www.univ-tours.fr/annuaire/m-eric-darrouzet
   5 https://www.asianhornethandbook.com/about
   6 https://www.researchgate.net/profile/Quentin-Rome
   Bedenkingen en kritische noten bij het beleidsadvies
   Neem het beleidsadvies van het EIS bij de hand waar ik bedenkingen heb bij de aangeduide
   passages die aangeduid zijn. Bij elk ervan plaats ik hier mijn bedenkingen vanuit mijn jarenlange
   ervaring.
   1 sinds 2003
   In alle literatuur wordt er gesproken van 2004, het jaar waarin het eerste nest van de Aziatische
   hoornaar werd ontdekt in Frankrijk7
   2 Omdat de Aziatische hoornaar in de regel hoog in bomen nestelt
   Er zijn 2 stadia waarin de nesten voorkomen. Nadat een koningin uit winterslaap gekomen is,
   begint ze met het bouwen van een embryonest waarin ze alleen is om het nest te bouwen en
   larven op te voeden tot werksters. Van zodra een eerste werkster geboren is, noemen we dit nest
   een primair nest. Dit nest zal uitgroeien tot ongeveer de grootte van een volleybal met daarin
   tientallen tot enkele honderden werksters. Deze nesten liggen laag bij de grond, meestal niet
   hoger dan 3m, en zijn in vele gevallen te vinden in door mensen gebouwde constructies zoals
   carports, tuinhuizen, onder een afdak of veranda, maar ook in vogelhuisjes. Ze komen ook voor
   in struiken. Deze laatste impliceert dat de meeste steekincidenten voorkomen bij
   groenarbeiders of mensen die in hun tuin een haag of struik willen snoeien in het voorjaar. Door
   het veroorzaken van trillingen tijdens de snoeiwerken, zullen de aanwezige werksters het nest
   verdedigen. Het is pas vanaf de zomer, juli – augustus, dat een kolonie start met het bouwen van
   een secundair nest, meestal hoog in een boom, maar het kan ook aan een andere hoge
   constructie zoals een gebouw, elektriciteitspaal of zelfs een bouwkraan zijn. Niet alle kolonies
   verhuizen naar een secundair nest. 30% van de kolonies zullen het primaire nest verder
   uitbouwen en deze kunnen wel tot 1m groot worden.
   3 De Aziatische hoornaar vormt geen bedreiging voor de volksgezondheid.
   Wegens het gevaar op steekincidenten bij de primaire nesten, of wanneer na een storm of een
   droge zomer wanneer een secundair nest uit een boom valt omdat een tak het gewicht niet meer
   kan dragen, kan het voorkomen dat iemand meerdere keren gestoken wordt. Vooral wie
   allergisch is aan steken, kan in anafylactische shock gaan met de dood tot gevolg. Elk jaar zijn er
   dan ook doden te betreuren na één of meerdere steken door de Aziatische hoornaar. Tot op
   vandaag zou dit nog niet gebeurd zijn in Vlaanderen en Nederland, maar moeten we daarop
   wachten om de ernst van de situatie in te zien?8
   4 de prooien in overgrote meerderheid algemene soorten, geen bedreiging voor de inheemse
   biodiversiteit
   Verschillende studies (o.a. Villemant et al. 2011b) tonen aan dat niet enkel honingbijen op het
   menu van de Aziatische hoornaar staan. Uit één van deze studies waar ze ongeveer 2500 prooien
   onderzocht hebben, vonden ze 159 verschillende soorten prooien. Afhankelijk van het gebied
   (bosrijk gebied, agrarisch gebied, stedelijk gebied) vormen de honingbijen daar respectievelijk
   33%, 35% en 66% van uit. Dit betekent dus dat respectievelijk 67%, 65% en 34% andere
   insecten gevangen worden om als voedsel te dienen voor de larven. Als we weten dat 1 nest
   Aziatische hoornaars tot 100.000 insecten, oftewel 11 kilogram, als voedsel voor de larven nodig
   7 https://www.mnhn.fr/fr/frelon-asiatique-a-pattes-jaunes
   8 https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7909534/
   heeft in 1 seizoen, dan moet dit wel een grote bedreiging zijn voor de inheemse biodiversiteit.
   Helaas is het onmogelijk om te bepalen hoe groot de invloed op de biodiversiteit is omdat dit te
   velde niet meetbaar is. Het is mijns inziens dan ook te gemakkelijk om te zeggen: er is geen
   bewijs dat de Aziatische hoornaar een negatieve invloed heeft op de biodiversiteit, want dit is
   gewoon niet meetbaar. Het tegendeel is evengoed waar, je kan ook niet bewijzen dat de
   Aziatische hoornaar wel een invloed heeft op de biodiversiteit. Maar betekent dit dat we daar
   geen rekening moeten mee houden? Moeten we wachten tot er wel kan vastgesteld worden dat
   de biodiversiteit zwaar onder druk staat door de Aziatische hoornaar die jaar na jaar tonnen aan
   insecten vangt? Er zijn studies die aantonen dat het momenteel al niet goed gaat met het
   aandeel aan insecten. Eén van die studies spreekt zelfs over een afname van 75 procent
   biomassa aan vliegende insecten over een periode van 27 jaar in Duitsland9
   .
   5 Bestuiving van fruitbomen in het voorjaar loopt dus geen enkel risico.
   Het klopt inderdaad dat fruitbomen vooral in het voorjaar bestoven worden, wanneer er nog geen
   werksters van de Aziatische hoornaars actief zijn. Maar wanneer het aantal bestuivende
   insecten jaar na jaar vermindert, dan moet dit wel een invloed hebben op de bestuiving.
   Daarnaast is er een studie die wel degelijk de invloed van de Aziatische hoornaar op de
   bestuiving van planten behandeld. De Aziatische hoornaar is niet enkel een slechtere bestuiver
   ten opzichte van de insecten die dit normaal doen, maar door de aanwezigheid van de
   Aziatische hoornaar, zullen de originele insecten ook een minder goede bestuiving kunnen
   realiseren10
   .
   6 De kosten voor bestrijding zijn hoger dan de economische schade
   De kosten voor bestrijding lopen inderdaad hoog op. De economische schade is daarentegen
   momenteel moeilijk te berekenen. Daar we niet kunnen nagaan of het aantal vruchten bij een
   plant minder is door de aanwezigheid van de Aziatische hoornaar, zullen we dit nooit weten. Er
   zijn daarentegen wel tig voorbeelden van aangevreten fruit, evenwel niet enkel door de
   Aziatische hoornaar, waardoor het fruit niet meer voor consumptie vatbaar is. Maar het is niet
   enkel de fruitsector die hinder ondervindt van de aanwezigheid van de Aziatische hoornaars. Er
   zijn al meerdere voorbeelden bekend van markten waar de hoornaars op bijvoorbeeld suikerrijke
   ontbijtkoeken vliegen en mensen daarom misschien niet geneigd zijn om deze aan te kopen. Ook
   op viskramen komen hoornaars af. Ik heb het ook met eigen ogen gezien dat hoornaars
   rondvliegen op plaatsen waar de garnalen gekookt worden die door de paardenvissers van
   Oostduinkerke uit zee werden gehaald. Ook oesterbedrijven in Frankrijk hebben regelmatig te
   maken met Aziatische hoornaars.
   7 hoewel dit aanzienlijk is, is het niet duidelijk dat dit leidt tot sterfte van volken honingbijen.
   Een recente studie uit Frankrijk (Requier et al. 2023) vermeldt de kans dat 29,2 % van de
   bijenkolonies jaarlijks verloren gaat door de Aziatische hoornaar, wat neerkomt op een verlies
   van € 30,8 miljoen per jaar11
   . Het staat ook al jaren vast dat de aanwezigheid van de Aziatische
   9 https://journals.plos.org/plosone/article%3Fid=10.1371/journal.pone.0185809
   10
   https://www.researchgate.net/publication/372421343_Predator_and_pollinator_An_invasive_hornet_alte
   rs_the_pollination_dynamics_of_a_native_plant
   11
   https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0048969723041992#:~:text=However%2C%20t
   his%20predator%20density%20was,year%20in%20high%20predation%20scenario.
   hoornaar voor de bijenkasten een grote invloed heeft op de ontwikkeling van een volk. Dit wordt
   veelal omschreven als foraging paralysis waardoor er te weinig voedsel binnengebracht wordt
   door de bijen waardoor het volk verzwakt en de winter niet doorkomt. Het EIS moet maar eens
   gaan spreken met imkers die hele volken kwijtgespeelt zijn doordat na een bepaalde tijd een volk
   zodanig verzwakt is dat de hoornaars zonder enige tegenstand een kast kunnen binnendringen
   om deze leeg te roven. Ook uit een studie over de effectiviteit van elektrische harpen toont aan
   dat niet-beschermde kasten heel hard de invloed ondervinden van de aanwezigheid van de
   Aziatische hoornaar12
   .
   8 Frequente sterfte onder volken is niet aannemelijk gemaakt en in elk geval zijn andere …
   Uiteraard heeft de imkerij te maken met meerdere oorzaken voor het verzwakken van een volk,
   maar ook nu verwijs ik graag naar de opmerkingen gemaakt bij nummer 7.
   9 Er is in ons land geen systematisch onderzoek gedaan naar prooikeuze, steekincidenten of …
   Ik vind het bizar dat het EIS een beleidsadvies geeft, terwijl ze zelf verklaren dat er geen
   onderzoek gedaan is naar meerdere aspecten over de Aziatische hoornaar. In dergelijk geval zou
   hun advies aan de provincies dan ook heel duidelijk moeten vermelden dat er eigenlijk geen
   beleidsadvies kan gegeven worden omdat dit ontoereikend is. Het is natuurlijk niet mogelijk om
   in de toekomst te kijken, maar enige voorzichtigheid inbouwen lijkt mij hier de enige juiste
   oplossing wat impliceert dat men voorlopig nog alles op alles moet zetten om de invasie te
   beperken, tot het moment dat er wel voldoende studie gedaan is.
   10 Daarom kunnen in de herfst nieuwe koninginnen ver buiten het oorspronkelijk …
   In de herfst worden nieuwe koninginnen geboren. Zij verblijven een tweetal weken in het nest om
   aan te sterken en vooral om vetweefsel op t ouwen om in overwintering te kunnen gaan. Na het
   uitvliegen, keren deze koninginnen niet terug naar het nest, en paren ze met 1 of meerdere
   mannetjes vooraleer in winterslaap te gaan. Zoals al aangegeven, blijven de meeste koninginnen
   in de buurt van het nest waaruit ze geboren zijn. Uit persoonlijke ervaringen, en vanuit ervaringen
   door andere vrijwilligers in Vlaanderen die onderzoek doen naar overwinteringsplaatsen van de
   koninginnen, vinden we de meeste binnen de 300m van het nest. In het recentste boek van Dr.
   Sarah Bunker wordt er verwezen naar Caragata en Montesinos (2020) die de meeste hoornaars
   kunnen vangen binnen de 250m van het nest waaruit ze geboren zijn13
   .
   11 Een nest … kan tientallen tot meer dan honderd koninginnen produceren.
   Deze cijfers zijn een grote onderschatting. In de beginjaren van de invasie in Vlaanderen spraken
   we nog van 50 koninginnen per nest, maar nu is het getal 500 per nest een meer accurate
   inschatting. Uit een persoonlijke studie van een nest op 1 november 2022 werden in het nest 548
   koninginnen gevonden die klaar waren om uit te vliegen. Gemiddeld wogen deze koninginnen
   0,77 gram met een minimum van 0,50 gram en een maximum van 1,03 gram. Er waren ook nog
   561 mannetjes en 1079 werksters aanwezig in het nest. Er vlogen ook nog heel wat werksters
   rond. Het nest was gelegen naast de cafetaria van een subtropisch zwembad in een
   12
   https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9825959/#:~:text=Electric%20harps%20effectively%20reduce
   d%20predation%2C%20colony%20paralysis%20and%20colony%20death.
   13
   https://www.researchgate.net/publication/339311032_Datos_ambientales_preliminares_del_avispon_asi
   atico_Vespa_velutina_Lepeletier_1836_Hymenoptera_Vespidae_en_Asturias_Espana
   klimopstruik. Het nest bevatte 10 volwaardige raten. Niet alle raten waren perfect cirkelvormig
   zoals dit bij de meeste vrij hangende nesten in bomen wel het geval is, omdat de struik heel veel
   takken had waardoor de hoornaars niet perfect konden bouwen.
   12 Bestrijding na de eerste decade van november is naar de huidige kennis niet zinvol.
   Volgend op mijn vorige punt, is het mijns inziens altijd zinvol om een actief nest te bestrijden. In
   Vlaanderen vinden we nog tot in december nesten met daarin nieuwe koninginnen. Er zijn ook al
   nesten gevonden in het voorjaar waarin nog koninginnen aanwezig waren. Deze koninginnen
   waren weliswaar niet bevrucht. Zoals eerder al aangegeven vindt de bevruchting buiten het nest
   plaats, maar omdat deze koninginnen niet waren uitgevlogen, waren ze niet bevrucht (dit werd
   onder zocht door Karel Schoonvaere die de spermatheca van deze koninginnen onderzocht
   heeft). Ik vermoed dat deze koninginnen na overwintering zouden zijn uitgevlogen om op zoek te
   gaan naar een mannetje om toch nog te kunnen paren. Er worden regelmatig in het voorjaar
   mannetjes gevonden, en naar analogie met andere wespensoorten zouden deze dan kunnen
   zorgen voor de bevruchting14. De meeste van deze vroeger mannetjes zijn evenwel diploïd en
   kunnen dus niet zorgen voor nakomelingen.
   13 tientallen procenten van de nesten niet bestreden
   Omdat sinds 2023 er geen gecoördineerde bestrijding van de nesten in Vlaanderen meer is, zijn
   de gegevens onvolledig. Er zullen wel degelijk veel meer nesten bestreden zijn dan wat de
   database laat zien, omdat er na bestrijding geen terugkoppeling meer was naar Vespa-Watch.
   Tientallen is dan ook heel overdreven.
   14 nesten in natuurgebieden om redenen van biodiversiteit vanuit de overheid geprioriteerd
   Het huidige beleid van het Agentschap Natuur en Bos (ANB) is, net zoals dat van het EIS, totaal
   weerzinwekkend. Enerzijds zegt het ANB dat er geen bewijs is dat de Aziatische hoornaar een
   negatieve invloed heeft op de biodiversiteit, maar in hun beleid willen ze enkel nog geld
   besteden aan het bestrijden van de Aziatische hoornaar in hun eigen natuurgebieden omwille
   van de biodiversiteit.
   15 Figuur 12
   De figuur vertoont niet enkel de nesten van de Aziatische hoornaars in Vlaanderen in 2023, maar
   ook de locaties met meldingen van individuen. Zo is het inderdaad niet moeilijk om een kaart te
   tonen waarin precies heel Vlaanderen vol zit van de Aziatische hoornaars. Dit is een
   schoolvoorbeeld van hoe je met een figuur iets kan bewijzen dat er niet is. Zoals in de tekst
   boven de figuur vermeld, is er gemiddeld een dichtheid van 0,52 nesten per km². In sommige
   streken van Frankrijk, Spanje en Portugal zijn er dichtheden van 20 tot 30 nesten per km².
   Wanneer de bestrijding gestopt wordt, dan kan er verwacht worden dat de dichtheden in
   Vlaanderen en Nederland ook zullen toenemen tot apocalyptische hoogtes en daardoor een
   heel grote invloed zullen hebben op de biodiversiteit.
   16 beschrijving bestrijdingsmethode
   Momenteel wordt er in Nederland voornamelijk gewerkt met de stofzuigermethode om nesten te
   behandelen. Deze werkwijze lijkt me in de toekomst steeds minder haalbaar wegens het
   toenemend aantal nesten en de hoge kostprijs die dit met zich meebrengt wegens huur van
   hoogwerkers. Het adviesrapport Aziatische hoornaar 2023 van de provincie Zeeland vermeld een
   gemiddelde bestrijdingskost per nest van 600 euro (zie verder). In Vlaanderen worden de meeste
   14 https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC4586377/
   (secundaire) nesten vanop de grond bestreden met de telescopische lans en gebruik van het
   wespenpoeder Permas-D op basis van Permethrine. Figuur 15 vermeld het gebruik van poeder
   als belangrijkste reden om geen gif te gebruiken omdat vogels na bestrijding de nesten leegroven
   om de larven van de Aziatische hoornaars te voeden aan hun jongen of om zelf als voedsel op te
   eten. Maar, Permethrine is niet schadelijk voor vogels15. Op de Galapogos eilanden wordt
   Permethrine zelfs ingezet in vogelnesten ter bestrijding van de parasitaire vlieg Philornis downsi16
   (Causton and Lincango 2014).
   17 Dit betekent dat de groei op jaarbasis gechat kan worden op een factor 7
   Deze schatting is gebaseerd op het huidige beleid en met de cijfergegevens die momenteel
   beschikbaar zijn. In Vlaanderen was de toename van het aantal nesten sinds 2018 ongeveer x 2.
   Maar in 2022 werd de bestrijding gestopt op 31 oktober omdat het geld op was. Het jaar erna
   zagen we een toename van het aantal nesten x 5. Ook in 2024 werd deze toename verwacht
   omwille van het uitblijven van een globaal beleid. Deze versnippering in Vlaanderen zal een
   vertekend beeld geven. Daarnaast had ik begin 2024 al voorspeld dat dit jaar een kleinere stijging
   zal kennen dan eerst verwacht. Daarvoor zijn meerdere zaken in overweging te nemen: de winter
   was warm, het voorjaar was nat en er werd in de lente massaal ingezet op het vangen van
   koninginnen.
   Dat de hoge temperatuur in de winter een invloed heeft op de winterrust van in insecten heeft de
   universiteit van Wageningen al bewezen17. Doordat ze door de warme winter meer energie
   verbruikt hebben, zijn de koninginnen verzwakt uit winterslaap gekomen. Uit persoonlijk ervaring
   heb ik vastgesteld dat er zelfs een koningin was die slechts 0,36 gram woog toen ze aan het
   embryonest begon. In een studie over queen usurpation in de provincie Antwerpen waarbij een
   tiental nesten opgevolgd werden, is gebleken dat meerder nesten plots zonder koningin kwamen
   te zitten. Ook persoonlijk heb ik op meerdere plaatsen nesten vastgesteld waarbij er geen
   koningin meer aanwezig was. Heeft dit te maken met het feit dat ze zwak waren? Het kan ook zijn
   dat ze in een val terecht gekomen zijn. Zelfs de koninginnen die ik in gevangenschap heb
   gehouden met alle nodige voorziene zaken qua voedsel en nestmateriaal waren binnen de
   kortste keren dood. Maar ook het natte voorjaar zal ervoor gezorgd hebben dat koninginnen
   weinig suikers vonden om aan te sterken.
   Mijn vrees bestaat evenwel dat imkersbonden het massaal inzetten van de voorjaarsvallen zullen
   gebruiken om te bewijzen dat deze methode werkt en er daardoor minder nesten zullen zijn in
   2024 dan eerst voorspeld.
   18 aangeduide passage in de tekst
   Het EIS geeft een opsomming van de onzekerheden van de voorspelling. Echter, 1 belangrijk
   aspect komt hierin niet aan bod: het stopzetten van de verdelging zoals in hun advies
   15 http://npic.orst.edu/factsheets/PermGen.html
   16
   https://www.researchgate.net/publication/269104015_Review_of_Chemical_Control_Methods_for_Use_
   against_Philornis_downsi_in_Nests_of_Threatened_Galapagos_Birds_with_an_In-
   depth_Nontarget_Risk_Assessment_of_Permethrin
   17 https://www.naturetoday.com/intl/nl/nature-reports/message/?msg=31743
   aangegeven. Als de verdelging volledig stopt, zou het plotseling wel eens een hoge vlucht
   kunnen nemen en zal de jaarlijkse groei wel eens veel meer kunnen zijn dan de huidige factor 7.
   19 wij kennen geen gevallen in Europa
   Dat 1 steek niet leidt tot een anafylactische shock is misschien correct, maar je kan nooit zeker
   zijn. Jaarlijks vallen er doden te betreuren. Toen ik in september in Jersey was, kwam het bericht
   binnen dat er een 77-jarige dame uit Saint-Malo (waar de ferry naar Jersey vertrekt) overleden
   was aan de gevolgen van 1 of meerdere steken van Aziatische hoornaars18
   . Het erge aan dit
   verhaal is, dat de gemeente op de hoogte was van het nest van Aziatische hoornaars omdat
   enkele dagen ervoor een andere wandelaar gestoken geweest is.
   20 In uitzonderlijke gevallen kan het nest van de Aziatische hoornaar ook in een haag hangen.
   Zo heel uitzonderlijk is dit echt niet. En het zijn deze nesten die voor de meeste steekincidenten
   in het voorjaar zorgen wanneer deze hagen gesnoeid worden. Ik word meermaals opgeroepen in
   het voorjaar voor een nest in een haag waarbij iemand gestoken werd.
   21 al zijn daar geen bewijzen voor
   Zoals voorheen al aangegeven, het is onmogelijk om dit vast te stellen. Daarom moet er veel
   meer onderzoek gebeuren.
   22 Zij geven hierbij aan dat de economische kosten van de Aziatische hoornaar nog niet in …
   Het blijft moeilijk om te voorspellen hoeveel miljoenen euro’s de Aziatische hoornaar de
   gemeenschap kost. Daarbij moet niet enkel de kost voor het verdelgen in rekening worden
   gebracht, maar ook de kosten voor bescherming van bijenkasten, en misschien moet er ook in
   de toekomst gekeken worden hoe teelten van gewassen en fruit kunnen beschermd worden.
   Niemand kan voorspellen op welke wijze de Aziatische hoornaars zullen uitbreiden en welke
   schade ze zullen aanrichten.
   23 De aantallen Aziatische hoornaar zijn dan bijzonder laag en op geen enkele manier …
   Zie ook 5
   24 De bijenwolf is een solitaire graafwesp en ieder vrouwtje vangt tussen de tien en …
   Het EIS maakt hier een vergelijking met de bijenwolf als toppredator voor honingbijen in
   vergelijking met de Aziatische hoornaar. Wat zij evenwel niet in overweging nemen, is dat 1
   werkster van de Aziatische hoornaar tot wel 70 keer per dag een bij komt wegvangen voor een
   bijenkast. Maar dat is niet de enige plaats waar bijen worden gevangen. Ook op
   foerageerplaatsen worden veel bijen gevangen. Dan is 10 tot 200 bijen op 1 volledig seizoen van
   een bijenwolf maar een peulenschil ten opzichte van de vele honderden bijen door 1 Aziatische
   hoornaar.
   25 5-38%
   Zie ook 4, daar spreekt men van 33-66% honingbijen.
   26 aangeduide passage
   Als dit nog niet echt goed onderzocht is, waarom geeft men dan een advies om bestrijding te
   stoppen? Zou het dan niet beter zijn om eerst meer onderzoek te doen naar de invloed van de
   Aziatische hoornaar. Deze invasieve exoot is nog maar 20 jaar in Europa aanwezig, en slechts 7
   18 https://actu.fr/bretagne/saint-jouan-des-guerets_35284/attaque-de-frelons-une-femme-de-saint-malo-
   meurt-en-randonnee-cest-un-drame_61641490.html
   jaar in Nederland, dus heel accuraat zijn de gegevens over deze predator nog niet. Het lijkt mij
   dan ook beter om eerst veel meer onderzoek te doen alvorens een advies uit te spreken over hoe
   de Aziatische hoornaar aan te pakken (of niet aan te pakken).
   27 prooivluchten
   Het EIS gebruikt nog steeds de oude methode om nesten op te sporen. Door het bestuderen van
   prooivluchten, heeft men enkel een ruime schatting van waar een nest zich zou kunnen
   bevinden. Daardoor worden heel veel manuren ingezet waardoor deze methode inderdaad heel
   duur wordt. Tegenwoordig worden vooral de werksters gebruikt die suikers komen halen op
   wiekpotten om aan triangulatie te doen, en kan er ook veel berekend worden op welke afstand
   van de wiekpot het nest ongeveer hangt. Ook andere methodes met bijvoorbeeld een zender
   worden steeds meer ingezet waardoor een nest veel vlugger gevonden wordt. Het meeste werkt
   wordt trouwens uitgevoerd door vrijwilligers, waardoor er geen dure manuren aangerekend
   moeten worden.
   28 Soms is suiker lekker dan een bij
   Deze zin doet me vermoeden dat het EIS toch te weinig kennis heeft over de Aziatische hoornaar.
   Weten zij dat er een verschil is tussen suikerhalers en eiwithalers bij de Aziatische hoornaars?
   Weten zij ook waarom er van beide nodig zijn en voor wie de suikers en voor wie de eiwitten zijn?
   Ik ben nu misschien wel heel kritisch, maar dergelijke uitspraken zorgen voor veel scepsis.
   29 De kosten voor het ruimen van een nest bedragen op dit moment gemiddeld zo’n 600 euro.
   Het is vooral de methode van bestrijden die ervoor zorgt dat dit zo een hoog bedrag is. Ik schat
   de kostprijs voor de bestrijding in Vlaanderen ergens tussen de 50 en 100 euro. Laaggelegen
   nesten (zeker als het over embryonesten en kleine primaire nesten gaat) kunnen zonder grote
   kost verdelgd worden, zelfs door de mensen zelf die zo een nest aantreffen. Secundaire nesten
   zullen dan inderdaad wat duurder uitvallen, maar in vele gevallen niet meer dan 100 euro. Het
   gebruik van de telescoopstok zorgt ervoor dat er geen dure hoogwerkers moeten ingehuurd
   worden waarbij meerdere personen moeten betaald worden. Vele nesten kunnen ook door 1
   persoon bestreden worden. Daarnaast moeten ook veel meer mensen opgeleid worden om
   nesten te verdelgen, waardoor er geen grote afstanden en dus transportkosten moeten
   uitbetaald worden. Het voorziene bedrag voor bestrijding kan dus gerust 6 keer lager liggen dan
   voorspeld.
   30 Theoretisch
   In theorie kan er veel bewezen worden, zelfs het tegendeel van wat men wil bereiken. Maar het is
   nog nergens bewezen dat voorjaarsvallen de oplossing zijn. Dit is ook onmogelijk te
   onderzoeken. Je kan onmogelijk 2 gebieden onder een grote stolp plaatsen (voor wie de serie
   “under the dome” kent, gebaseerd op het boek van Stephen King) en in elk gebied 100
   koninginnen loslaten waarbij 1 stolp voorzien is van voorjaarsvallen en de andere niet maar
   gerekend wordt op bijvoorbeeld queen usurpation.
   Conclusie
   Uit vele wetenschappelijke studies blijkt dat er nog veel onderzoek moet gebeuren om de ware
   impact van deze invasieve exoot goed te kunnen begrijpen en inschatten. Dit werd hier dan ook
   meermaals aangehaald. Daarnaast is het beleidsadvies gebaseerd op veel te weinig onderzoek.
   Ik heb hier en daar wetenschappelijke studies aangehaald waarmee het EIS geen rekening heeft
   gehouden. Ik heb nog minstens evenveel studies liggen over de Aziatische hoornaar, en er
   komen er nog altijd steeds meer en meer bij.
   Daarom zou het geen goed idee zijn om deze invasieve exoot nu zijn gang te laten gaan. We
   moeten niet wachten tot we komen op het punt of no return waarin bestrijding niet meer
   mogelijk is en de schade aan de biodiversiteit onomkeerbaar.
   Mijn advies is dus: blijf de Aziatische hoornaar bestrijden totdat het echt duidelijk is welke
   schade hij aanricht aan biodiversiteit, economie en de mens. Of wordt er eerst gewacht totdat er
   een dode valt om daarna krachtdadig op te treden en het gevaar inziet? Zal men wachten tot er
   ook in Nederland streken zijn waar er geen enkele imker meer te vinden is en men merkt dat de
   andere bestuivende insecten aan de beurt zijn en meer en meer op het menu van de Aziatische
   hoornaar komt te staan?
   Dit is een persoonlijke visie gebaseerd op mijn jarenlange ervaring met de Aziatische hoornaar
   zoals in het voorwoord beschreven. Ik moet evenwel ook toegeven dat ook ik fouten kan maken
   in mijn redeneringen. Ook mijn opmerking over Permethrine is gebaseerd op weinig onderzoek
   van mijnentwege, maar ik vermoed wel dat het correct is om te zeggen dat dit weinig schadelijk
   is voor vogels. Indien er dan toch niet met Permethrine zou mogen gewerkt worden, dan is er nog
   de mogelijkheid om te werken met diatomeeënaarde als bestrijdingsmiddel.
   Bijlage: deelnemers aan de PAN-European discussion group
   Alastair Christie, senior scientist officer bij de overheid van Jersey
   (https://www.gov.je/News/2019/pages/asianhornet.aspx)
   Peter Kennedy, University of Exceter, Engeland
   (https://ecologyconservation.exeter.ac.uk/people/profile/index.php?username=pjk208)
   Sandra Rojas-Nossa, University of Vigo, Spanje (https://www.researchgate.net/profile/Sandra-
   Rojas-Nossa)
   Robbert Hogge, lid Jersey Asian Hornet Group
   Bob Tompkins, lid Jersey Asian Hornet Group
   Daan Drukker, Naturalis, Nederland (https://www.eis-nederland.nl/over-eis/bureau/daan-
   drukker)
   Dan Etheridge, Animal and Plant Health Agency, National Bee Unit, Engeland
   Flemming Vejsnæs, Danish beekeepers association, Denemarken
   (https://www.researchgate.net/profile/Flemming-Vejsnaes)
   Jasmijn Hillaert, Instituut Natuur- en Bosonderzoek, België
   (https://pureportal.inbo.be/nl/persons/jasmijn-hillaert)
   John De Carteret, beheerder Jersey Asian Hornet Group
   Kai Schuette, University of Hamburg, Duitsland (https://www.researchgate.net/profile/Kai-
   Schuette)
   Karel Schoonvaere, mede-oprichter Vespa-Watch, België
   (https://www.vlaanderen.be/inbo/medewerkers/karelschoonvaere/publicaties?search-
   term=&themas=undefined&organisation-unit=-1&from=-1&until=-
   1&pageNumber=1&sorting=undefined&language-filter=-1&theme-filter=-1&type=-1)
   Louis Hautier, Centre Wallon de Recherches agronomiques, België
   (https://www.cra.wallonie.be/fr/louis-hautier)
   Lukas Seehausen, CABI, Zwitserland (https://www.cabi.org/cabi-people/lukas-seehausen/)
   Olek, Danisch beekeepers association, Denemarken
   Peter Davies, Animal and Plant Health Agency, National Bee Unit, Engeland
   Reiner Jahn, Landesbetrieb Landwirtschaft Hessen, Duitsland
   (https://de.linkedin.com/in/reiner-jahn-74157422b?trk=people-guest_people_search-card)
   Rob Voesten, bestrijders van de Aziatische hoornaar, Nederland
   Francis Russell, Project coordinator Asian Hornet strategy, States of Guernsey
   Nigel Semmence, Animal and Plant Health Agency, National Bee Unit, Engeland
   Marco Portocarrero, NATIVA, Portugal (https://anativa.org/en/about-us)
   Claire Gill, Bee Health Delivery Lead, Scottish Governmant
   Raluca Heracu, Schotland, Scottish Government (AHW), Bee Health Policy Lead
   Oliver Wiekhorst, Wespenberater, Hamburg, Duitsland

   Laatst gewijzigd door Martin op 31-10-2024 06:50

4. Provincie Noord-Holland zegt op 04-11-2024 13:48

   Beste Martin, de provincie Noord-Holland neemt via e-mail contact met u op naar aanleiding van uw uitgebreide reactie.