7 belangrijke stappen voor het organiseren van een referendum
Waaraan moet je allemaal voldoen als je een referendum wilt organiseren? Een samenvatting in 7 stappen.
1. Het onderwerp
Een referendum mag gaan over allerlei onderwerpen, maar dit kunnen alleen besluiten zijn van Provinciale Staten (PS). Individuele kwesties zoals ontslagen of schenkingen zijn geen referendumonderwerpen. De hele lijst staat in de Referendumverordening Noord-Holland.
2. De kennisgeving
De eerste echte stap is dat je PS informeert over je voornemen om een referendum te houden. Dit doe je door een mail te sturen aan de Statengriffie. Minimaal 500 kiesgerechtigden uit Noord-Holland moeten deze kennisgeving ondersteunen. Dit kan digitaal met ondertekening via DigiD. Na ontvangst van jouw bericht via de mail zorgt de Statengriffie ervoor dat het formulier voor het verzamelen van de handtekeningen online komt te staan, zo snel als mogelijk is na publicatie van de PS-vergadering. Omdat het beschikbaar stellen van het digitale formulier nog enige tijd kost is het raadzaam de Statengriffie zo snel mogelijk te informeren. Lees meer in de Referendumverordening.
3. De goedkeuring
Tijdens een vergadering waarin de kennisgeving op de agenda staat, beslissen PS of over het bewuste besluit een referendum kan worden gehouden. Ook checken ze of de kennisgeving correct is. Als PS akkoord zijn, stellen Gedeputeerde Staten (GS) een referendumcommissie in.
4. Het inleidend verzoek
De volgende belangrijke stap is het inleidend verzoek. Minimaal 10.000 kiesgerechtigden moeten zo’n verzoek indienen bij de voorzitter van de referendumcommissie.
5. Het definitieve verzoek
Als hierop ook groen licht komt, kan iedere kiesgerechtigde een verklaring tot ondersteuning van het inleidend verzoek afleggen. Dit heet het definitieve verzoek. Je hebt minstens 45.000 van deze ondersteuningsverklaringen nodig. Het verzamelen van de handtekeningen verloopt cumulatief vanaf het ‘inleidend verzoek’. Handtekeningen van kiesgerechtigden die vanaf die stap gezet zijn, tellen automatisch mee bij de volgende stap.
6. De stemming
De referendumcommissie checkt of de aanvraag voldoet aan de voorwaarden. Als dat zo is, wordt de datum vastgesteld en bepalen PS de vraagstelling van het referendum. Elke kiesgerechtigde Noord-Hollander kan dan stemmen. Dit gaat op dezelfde manier als bij andere verkiezingen.
7. De uitslag
Na het stemmen maakt de referendumcommissie de opkomst en uitslag bekend. De uitslag is alleen geldig als de meerderheid bestaat uit minimaal 30% van het totale aantal kiesgerechtigden. De uitslag geldt dan als advies aan Provinciale Staten.
Raadpleeg voor alle details en voorwaarden altijd de Referendumverordening Noord-Holland.
