Duurzaam bouwen en wonen

Omdat er veel mensen in Noord-Holland willen wonen en werken komen er veel woningen bij. Deze woningen worden op een toekomstbestendige manier gebouwd (duurzaam, goedkoper en sneller). Daarnaast moeten bestaande woningen worden verduurzaamd om een fijne leefomgeving te behouden of juist te creëren. Het verduurzamen van bestaande woningen helpt ook om klimaatverandering tegen te gaan.

Energieneutraal bouwen

In 2050 moeten er in Nederland 7 miljoen woningen en 1 miljoen gebouwen van het aardgas af om de CO2-uitstoot te verminderen en minder afhankelijk te worden van fossiele brandstoffen. Binnen de gebouwde omgeving verbruiken we de meeste energie in woningen. Daarom streven we naar woningen die energiezuinig zijn, zelf energie opwekken en in de toekomst ook zelf energie kunnen opslaan. Een woning die energieneutraal is, is bijvoorbeeld niet op het gas aangesloten. In plaats van een cv-ketel, verwarmt een warmtepomp het huis. Deze werkt op stroom in plaats van op aardgas. De stroom die de bewoners van het huis nodig hebben, komt bijvoorbeeld van zonnepanelen.

Het Servicepunt Duurzame Energie (SPDE) ondersteunt gemeenten, regio’s, woningcorporaties en andere betrokkenen in Noord-Holland bij de energietransitie in de gebouwde omgeving. Dit doen ze in opdracht van de provincie Noord-Holland. Het Servicepunt deelt kennis en ervaringen, biedt expertise en is gangmaker voor het onderlinge gesprek. 

Circulair bouwen

De Noord-Hollandse economie moet in het jaar 2050 volledig circulair zijn. Afval wordt dan niet meer verbrand of gestort maar gebruikt als grondstof voor nieuwe materialen en producten. In 2030 wil de provincie halverwege deze ambitie zijn. Daarom stimuleert de provincie dat gemeenten inzetten op circulair bouwen. Dit doet de provincie bijvoorbeeld via de inzet van een circulair bouwexpert. De circulair bouwexpert ondersteunt gemeenten en woningcorporaties in Noord-Holland om bouwprojecten zo circulair mogelijk te realiseren. 

Een gebouw wordt circulair gebouwd als bij de bouw en het beheer, de bouwmaterialen in een gesloten kringloop worden gehouden. Zonder schadelijke uitstoot naar lucht, water en bodem. De gebruikte materialen blijven hun economische waarde behouden en kunnen aan het einde van de levensduur weer als grondstoffen worden gebruikt.

Duurzame mobiliteit

Bij woningbouw moet er altijd worden nagedacht over mobiliteit. Om de groeiende verstedelijking in de provincie op te vangen en te werken aan duurzaamheid en leefbaarheid is een mobiliteitstransitie, zoals beschreven in het Perspectief Mobiliteit van de provincie, noodzakelijk. Dat betekent dat bij gebiedsontwikkeling en woningbouw eerst wordt gekeken naar lopen, fietsen en het openbaar vervoer en daarna naar wat er nodig is voor de auto. De mobiliteitstransitie richt zich daarnaast ook op het verminderen en verbeteren van mobiliteit in de provincie Noord-Holland.

Klimaatbestendig bouwen

Het klimaat verandert. Dat merken we nu al: het wordt warmer en natter. Ook hebben we vaker te maken met langere periodes van droogte en neemt de kans op overstromingen toe. Het inspelen op de gevolgen van klimaatverandering wordt klimaatadaptatie genoemd. Het Rijk, gemeenten, waterschappen en provincies zijn bezig met dit thema.  Hoe zij rekening houden met hitte, droogte, wateroverlast en overstromingen is te lezen op de pagina ‘Klimaatadaptatie’. Er moet rekening worden gehouden met klimaatadaptatie wanneer er woningen worden gebouwd. Daarom zijn er tussen alle partners in de bouw afspraken gemaakt over nieuwbouwrichtlijnen voor klimaatadaptief bouwen. 

Gezonde leefomgeving en natuurinclusief bouwen

De provincie vindt gezondheid belangrijk. Daarom gaat de provincie op zoek naar gezondheidswinst door de gezonde leefomgeving als rode draad te zien die door alle projecten, programma’s en opgaves van de provincie loopt. Komt er een nieuwe woonwijk? Dan moet die wijk een gezonde leefomgeving bieden. Dit staat ook in de Woonagenda 2020-2025.

De provincie moedigt gemeenten aan om aandacht te besteden aan groen in de woonomgeving. Via het netwerkplatform Groen Kapitaal steunt de provincie Noord-Holland initiatieven die de biodiversiteit stimuleren. Tips voor gemeenten om de omgeving te vergroenen zijn in de Toolbox voor gemeenten en inwoners.

Ook streeft de provincie er bijvoorbeeld naar dat inwoners binnen 10 minuten in een groen gebied kunnen zijn. Fijn én belangrijk met het oog op klimaatverandering, mentale gezondheid en beweging. Ook denkt de provincie op die manier aan de flora en fauna. Daarnaast geeft de provincie, in overleg met gemeenten, ruimte aan buitenpoorten (poorten naar de natuur). 

Afspraken tussen overheden en marktpartijen

Door afspraken te maken met gemeenten en marktpartijen werken we aan toekomstbestendige woningbouw. Het gaat hierbij om afspraken met prestatie-eisen op het gebied van energie, circulariteit, klimaatadaptatie, natuurinclusief bouwen, duurzame mobiliteit en gezondheid. De afspraken liggen vast in het Convenant Toekomstbestendige Woningbouw MRA. 

In opdracht van de provincie Noord-Holland is een adviesrapport (pdf, 5MB) uitgebracht over de manier waarop het thema gezonde leefomgeving versterkt kan worden in het convenant Toekomstbestendige Woningbouw. De belangrijkste aanbevelingen van dit rapport zijn het toevoegen van indicatoren over:

• geluid in de woning
• luchtkwaliteit
• fijnstof vanuit buiten
• luchtkwaliteit
• fijnstof vanuit binnen (keukenafvoer)
• groen nabij de woning: 3-30-300 regel
• hitte in de woning (aanpassing)

Convenant houtbouw MRA

De provincie heeft het convenant houtbouw ondertekent en dat houdt in dat vanaf 2025 20% van de woningproductie in de Metropoolregio Amsterdam (MRA) van hout en andere biobased materialen is zodat woningen sneller en duurzamer worden gebouwd. Dat komt jaarlijks neer op ongeveer 3.000 houtbouwwoningen. Jaarlijks levert dit een reductie op van circa 220.000 ton CO-2-uitstoot en een aanzienlijke vermindering van de stikstofuitstoot. Houtbouwwoningen die op een industriële wijze worden geproduceerd en op voldoende locaties kunnen worden gebouwd, zijn betaalbaarder, gemaakt van gezonde materialen en zorgen voor minder bouwafval. Het gaat om een samenwerking van overheden met markt en kennisinstellingen om kennis te ontwikkelen en te delen over biobased bouw.