Haarlem kiest voor aardgasvrij

Duurzaamheid is in Haarlem een opgave van het hele college: ook vastgoed, economie en onderwijs zijn betrokken. Knopen worden doorgehakt binnen een gecombineerd stafoverleg en in plaats van een lijnmanager vanuit milieu is er een programmamanager duurzaamheid aangesteld. De lat ligt hoog: in 2040 moet Haarlem klimaatneutraal zijn.

Onderstaande tekst is een verslag van de workshop zoals deze is gegeven tijdens de Netwerkconferentie Duurzaam Wonen Noord-Holland op 20 april 2017.

Nul-op-de-meter bleek niet goed toepasbaar in veel oudere wijken in Haarlem. Daarom richt de gemeente haar pijlen nu op aardgasvrij. Zeker nadat het onderzoek ‘Noord-Holland: Warmte in transitie’, verricht in opdracht van de provincie, van CE Delft uitwees dat naast geothermie in Schalkwijk nog twee warmtenetten haalbaar moesten zijn. Het rapport bracht de energieopgave in beeld, mogelijke projecten en een eerste inzicht in de kosten.

Routekaart

Haarlem heeft een routekaart ontwikkeld om het doel van klimaatneutraal in 2040 te halen. Naast energiebesparing zet Haarlem in op het elke vijf jaar ontwikkelen van één warmtenet. Dat gebeurt via een wijkaanpak: de gemeente levert een alternatief voor aardgas en stimuleert de wijkbewoners dan meteen tot besparen. Stimulerend is dat twee wijken spontaan hebben aangegeven aardgasvrij te willen worden. De gemeente steunt deze bottom-up initiatieven. Om huiseigenaren over de streep te trekken, worden er in samenwerking met regionale ondernemers product/marktcombinaties per woningtype ontwikkeld. Daarmee kan per verbouwing 30-60% energiebesparing worden gerealiseerd.

Stimuleren of opleggen

In de nieuwbouw zijn meerdere kansrijke opties voorhanden. Reden voor wethouder Duurzaamheid Cora Yfke Sikkema om de zaal te vragen of de gemeente aardgasvrij en energieneutraal moet stimuleren of opleggen. De aanwezige ontwikkelaars vinden het prima om dergelijke doelstellingen op te nemen in de uitvraag. Wel is volgens hen schaalgrootte nodig om bepaalde technieken rendabel toe te kunnen passen. Verder worden ontwikkelaars vooral enthousiast wanneer er ruimte is voor innovatieve oplossingen.

Tips

Vanuit de zaal worden tips aangedragen voor respectievelijk huurders, woningbezitter en alle bewoners.

Voor bestaande huur:
Duurzaamheid en betaalbaarheid kun je juist goed koppelen, omdat de huurlasten dalen bij energiebesparende maatregelen.

Voor particuliere woningbezitters:
Je hebt één enthousiasteling per buurt nodig om als ambassadeur buren over de streep te halen.

Voor alle bewoners:
De gemeente moet duidelijk aangeven wat de plannen zijn en op welke termijn aardgasloos moet zijn gerealiseerd. Dan kan men ruim van te voren daarop anticiperen, bijvoorbeeld door geen nieuwe cv-ketel aan te schaffen. Plus: maak het menselijk en leg het belang uit van gezonder wonen en veiliger koken.