Wat doet de loods herbestemming?

De provincie wil monumentale gebouwen behouden, verduurzamen en versterken. Daarvoor zet zij onder andere de loods herbestemming monumenten in.

• De loods bemiddelt in vastgelopen processen om tot herbestemming en behoud van monumenten te komen. 
• De loods verbindt monumenten (eigenaren) aan initiatieven en omgekeerd.
• De loods adviseert op het gebied van planologie, processen, contractvorming, exploitatie en financiering bij restauraties, verduurzaming en/of herbestemmingstrajecten van monumenten.
• De loods adviseert monumenteneigenaren en gemeenten over de aanpak van (processen voor) restauraties, herbestemmingen en verduurzaming, hij voert ze zelf niet uit.

De nadruk van zijn werkzaamheden ligt op het gebied van religieus- en agrarisch erfgoed.
Bij herbestemmingsopgaven en –processen, kunt u de loods raadplegen over de volgende onderwerpen:

Een gebouw of gebruiker, huurder of koper vinden

Om het voortbestaan van uw monument te waarborgen is een gebruiker nodig, maar soms ook een andere eigenaar. Hoe vindt u die gebruiker/eigenaar? Past elke bestemming wel? Mag elke functie (bestemming) wel in het monument (zie ook hierna bij bestemmingsplan)?
Wat te doen als u een monument zoekt voor uw onderneming?

Het gebouw aanpassen

Monumenten zijn door de overheid aangewezen beschermde gebouwen. Zonder vergunning mag niet zomaar iets aan de gebouwen veranderd worden. Dit betekent níét dat niets mogelijk is. Overleg bij veranderingen aan het monument tijdig met de gemeente. Daar dient u ook de aanvraag voor de vergunning in. De veranderplannen worden beoordeeld door de monumentencommissie en - bij rijksmonumenten - meestal ook door de Rijksdienst voor Cultureel erfgoed.

Bestemmingsplan /omgevingsplan

In het bestemmingsplan is vastgelegd welke bestemming wel en niet mag in welk gebouw dan ook. Bij nieuw gebruik van het gebouw past deze bestemming vaak niet en moet u eerst onderzoeken of het bestemmingsplan kan worden aangepast. Bij herbestemmen van monumenten is wijzigen van de bestemming bijna altijd aan de orde. Overleg hierover met de gemeente.

Economische haalbaarheid

Bij een herbestemmings-, restauratie- en/of duurzaamheidsproject is een haalbare exploitatie noodzakelijk. Het is zelfs een van de voorwaarden om voor een subsidie of financiering in aanmerking te komen. Om een plan economisch haalbaar te krijgen, is de aanwezigheid van diverse factoren van essentieel belang. Zoals:

• eigen (financiële) inbreng
• goede huurprijzen/ voldoende inkomsten
• betrokken partijen/goede contracten
• juiste marktsegment/duurzame herbestemming
• goed ingericht proces. 

Financiering

Restaureren en herbestemmen van monumenten kost relatief veel geld, net zoals dat het geval is met duurzaamheidsmaatregelen. Voor de restauratie van rijksmonumenten zijn, onder voorwaarden, subsidies beschikbaar van zowel provincie als rijksoverheid. Voor herbestemming en duurzaamheidsmaatregelen is, eveneens onder voorwaarden, een financiering mogelijk. Daarnaast biedt crowdfunding soms ook een routemogelijkheid om aan financiële middelen te komen. 
Meer informatie over subsidies staat in het loket op de website.

Duurzaamheid

Monumentale gebouwen zijn veelal slecht geïsoleerd en hebben oude technische installaties. Toch is verduurzaming van gebouwen en installaties noodzakelijk, maar ook kostbaar en complex. Via het duurzaamheidsloket van de provincie is het mogelijk om in aanmerking te komen voor een subsidiebijdrage in de kosten voor het opstellen van een duurzaamheidsadvies. 

Samenwerking

Herbestemming komt niet of nauwelijks tot stand als er geen goede samenwerking tussen de verschillende partijen is. 
De eigenaar, gebruikers, omwonenden, gemeente en soms ook de provincie spelen allemaal een rol bij een succesvolle herbestemming. 
Niet alleen monumenteneigenaren kunnen de hulp van de loods inroepen. Gemeenten kunnen dat ook. Bijvoorbeeld om met hulp van de loods de verbinding met eigenaren te herstellen of juist tot stand te brengen. De loods is dus ook een verbinder.

Gebiedsontwikkeling

Monumenten zijn vaak onderdeel van een groter geheel of veroorzaken een ontwikkeling die groter is dan het ene gebouw. 
De herontwikkeling van een monument kan dan het vliegwiel zijn van een grotere gebiedsontwikkeling. Een dergelijke ontwikkeling vraagt om andere keuzes en samenwerkingen. Verbindingen die daarvoor nodig zijn, komen tot stand door grensverleggende- en grensoverschrijdende stappen te zetten. De loods kan hierbij, door zijn kennis, kunde en positie een belangrijke rol vervullen. 

Contact

Eigenaren, initiatiefnemers en exploitanten kunnen voor al deze onderwerpen contact opnemen met de loods herbestemming, Klaas Telgenhof, telefoon 023 - 514 3973.