Hollandse Luchten

In het project Hollandse Luchten meten inwoners van de provincie Noord-Holland zelf de kwaliteit van de lucht met behulp van betaalbare meetsensoren. De meetresultaten worden als open data gepubliceerd.

Het doel van Hollandse Luchten is inzicht krijgen in de luchtkwaliteit door een zo breed mogelijk meetnetwerk op te zetten. Door inwoners, experts, instituties en het bedrijfsleven bij elkaar te brengen, bouwen we aan meer kennis over luchtkwaliteit en het belang daarvan. Door de resultaten samen met experts te analyseren, ontstaat er een gedeeld beeld van de situatie. Zo wil de provincie de basis leggen voor een gesprek over oorzaken van luchtvervuiling en de mogelijke oplossingen.

Bekijk hier een video van het project Hollandse Luchten.

Perspectief van de inwoners

Hollandse Luchten onderzoekt een nieuwe manier van het meten van de luchtkwaliteit vanuit het perspectief van de inwoner. Hiermee wil de provincie inwoners meer inzicht geven in lokale luchtkwaliteit door hen in staat te stellen die zelf te meten. Inwoners vormen meetgroepen rondom een locatie en samen stellen zij meetvragen op voor deze locaties. De locaties van de meetsensoren worden samen met inwoners bepaald. De meetresultaten zijn voor iedereen direct te zien op de website van Hollandse Luchten.

De redenen voor mensen om lid te worden van een meetgroepen zijn zeer divers. Mensen maken zich zorgen om de uitstoot van de industrie, de scheepvaart, wegverkeer, houtstook of overvliegende vliegtuigen. Sommige leden hebben interesse in de werking van sensoren of de analyse van data. Weer anderen willen graag het gesprek aangaan met lokale instanties en bedrijven om zo invloed uit te oefenen op een gezonde fysieke leefomgeving.

Meten op locatie

Het project Hollandse Luchten is gestart in de IJmond-regio (Wijk aan Zee, Beverwijk & Heemskerk, IJmuiden & Velsen). Ook wordt er gemeten in het Noordzeekanaalgebied bij Zaandam. Sinds 2022 is Hollandse Luchten uitgebreid naar Haarlem en in de regio Gooi en Vechtstreek (Blaricum, Eemnes, Laren, Hilversum en Gooise Meren).

Op basis van de meetvragen, die worden opgesteld door de inwoners, plaatsen de meetgroepen zelf sensorkits waarmee fijnstof (PM2.5) wordt gemeten. Naast het meten van fijnstof wordt op basis van de meetvragen door GGD Amsterdam palmesbuisjes geplaats om de stikstofdioxide (NO2) te meten.

Open data: meetresultaten online bekijken

Het meetnetwerk van deelnemers en de meetresultaten zijn voor iedereen direct te zien op de website van Hollandse Luchten. Iedere sensorkit heeft een eigen nummer, zodat deelnemers de prestaties van ‘hun’ sensor kunnen volgen. De kaart toont ook de gegevens van het officiële, landelijke luchtmeetnet van het RIVM. In totaal wordt een jaar gemeten. Aan het einde van het meetjaar kijkt de meetgroep met experts naar de data en wordt bekeken of de meetvragen kunnen worden beantwoord.

Hollandse Luchten organiseert ook data-analysebijeenkomsten waar de meetgroep gezamenlijk de data analyseert. Dit onder begeleiding van een data-analist. Door de resultaten met een expert te analyseren ontstaat er een gedeeld beeld van de luchtkwaliteit op deze locaties. Hierdoor zijn gesprekken mogelijk over oorzaken van luchtvervuiling en mogelijke oplossingen.

Partners 

Hollandse Luchten is een initiatief van de provincie Noord-Holland en wordt uitgevoerd door de Waag Futurelab, het RIVM, TNO, GGD Amsterdam en Smart City Haarlem. Behalve inwoners, werken ook lokale partners mee, zoals omgevingsdiensten IJmond en Noordzeekanaalgebied en gemeenten Haarlem, Zaanstad, BEL-combinatie, Hilversum en Gooise Meren. Zij brengen allemaal hun expertise in. Voor alle deelnemers en de provincie is Hollandse Luchten een experiment, bedoeld om van te leren.

Meer informatie

Kijk voor meer informatie over het project op de website van Hollandse Luchten.