Centrale bediening bruggen en sluizen

Brug- en sluisbediening vanuit 1 punt

Bij de provincie Noord-Holland werkt een team van brugbedienaren om de provinciale bruggen en sluizen te openen en sluiten. Waar dit voorheen nog vanuit een bedienhuisje gebeurde, bedient de provincie Noord-Holland in 2025 meer dan 35 bruggen en sluizen vanuit de bediencentrale in Heerhugowaard.

Dit heeft meerdere voordelen. Door de bediening van de vele bruggen vanuit 1 punt te organiseren, kan de bedienaar het openen en sluiten van bruggen beter op elkaar afstemmen. Dat komt zowel de doorstroming op de weg als op het water ten goede. De bruggen en sluizen kunnen daarnaast (kosten)efficiënt en veilig worden bediend doordat de systemen voor alle bruggen gelijk zijn. De centrale bediening biedt ook kansen voor ruimere en flexibeler openingstijden van bruggen en sluizen, doordat een bedienaar meerdere objecten kan bedienen.

Camera’s

Om de bruggen veilig te bedienen, werken de bedienaren met camera’s. Deze camera’s kunnen om hun as draaien, verhogen en in- en uitzoomen om zo elke hoek en deel van de brug of sluis goed in beeld te krijgen. De brugbedienaar kan zo vanaf zijn werkplek in Heerhugowaard via verschillende beeldschermen goed zien waar een schip of waar het verkeer op de weg zich bevindt. Ook kan de bedienaar gebruik maken van de omroepinstallaties bij de brug of sluis, of er is direct contact met de schipper via de marifoon. Zo blijft de bedienaar continu in contact met al het verkeer bij de brug of de sluis. 

Veiligheid heeft prioriteit

De provincie besteedt veel aandacht aan de veiligheid van de centrale bediening. Dit wordt onder andere gedaan door:

• strenge en goede veiligheids- en securityeisen
• de bediening van de bruggen te optimaliseren voor de bedienaar, zoals het verbeteren van de camera-opstelling
• uitgebreide opleidingen voor bedienaren met onder andere testen in een 3D-simulatieomgeving en gebruik te maken van 'eye tracking': hoe en waar richt de bedienaar zijn aandacht op en hoe kun je dat verbeteren
• hoge eisen te stellen aan het opleidingsniveau en lokale (object)kennis van de bedienaren
• het opstellen van risicoanalyses en treffen van benodigde maatregelen voordat een brug wordt aangesloten

De bediencentrale Weg- en waterhuis De Lange Balk

De bediencentrale Weg- en waterhuis De Lange Balk in Heerhugowaard is eind 2018 officieel in gebruik genomen. Duurzaamheid speelde een belangrijke rol bij het ontwerp van het gebouw. De duurzaamheid van het gebouw is vastgesteld met een zogenaamde GpR.-score. Deze score is opgebouwd uit rapportcijfers voor de thema's energie, het gebruik van materialen, gezondheid, gebruikskwaliteit en bouwwijze.

De nieuwe bediencentrale heeft een GpR.-score van 9.15 terwijl een 6 al als voldoende geldt. De goede score komt onder meer door:

• daglicht dat tot diep in het gebouw komt waardoor minder energie nodig is
• gebruik van ledverlichting en bewegingssensoren
• gebruik van duurzame energiebronnen zoals zonnepanelen
• duurzaam materiaalgebruik, zoals hergebruik van (sloop)materialen en het toepassen van recyclebare of vernieuwbare materialen

De afgelopen jaren zijn steeds meer bruggen en sluizen op de bediencentrale De Langebalk in Heerhugowaard aangesloten. De bruggen en sluizen die aangesloten worden op De Langebalk krijgen een nieuw besturingssysteem, een camera- en audio-installatie en netwerkapparatuur voor communicatie tussen bediencentrale en brug of sluis.

Afhankelijk van de situatie vinden er tijdens de aansluiting ook nog andere werkzaamheden plaats. Zo vinden er bijvoorbeeld aanpassingen plaats van de slagbomen, de verlichting, de knipperlampen of er worden extra veiligheidssensoren geplaatst.

In 2025 zijn er meer dan 35 bruggen en sluizen van de provincie Noord-Holland aangesloten op de bediencentrale. Het aansluiten van de objecten doet de provincie samen met specialistische partners Yunex Traffic en Istimewa Elektro. Dit gebeurt in het project ‘ABS: Aansluiting Bruggen en Sluizen’.

Daarnaast gaat de provincie in gesprek met andere brug- en sluisbeheerders in Noord-Holland, zoals gemeenten of waterschappen. De provincie deelt dan haar ervaringen met de centrale bediening met andere beheerders. Maar ook wordt gekeken of er afspraken te maken zijn over de bediening van hun bruggen en sluizen.

Bruggen en sluizen die al zijn aangesloten op de bediencentrale

• Twee Zwanen (voorheen Stolperophaalbrug) bij Schagerbrug
• Zijperbrug bij Schagerbrug
• Prinses Amaliabrug bij Westknollendam
• Brug Vrouwenverdriet bij Westzaan
• Kogerpolderbrug bij West-Graftdijk
• Waardbrug bij Kolhorn
• Alkmaarsebrug bij Middenmeer
• Schalkwijkerbrug bij Cruquius
• Bosrandbrug bij Schiphol-oost
• Elsbroekerbrug bij Hillegom/Lisse (december 2020) 
• Schipholdraaibrug bij Amstelveen (februari 2021)
• Leimuiderbrug bij Leimuiden (april 2021)
• Leeghwaterbrug bij Alkmaar (december 2021)
• Brug Vrouwenakker bij De Kwakel, Uithoorn (april 2023)
• Brug Ouderkerk bij Ouderkerk aan de Amstel (juni 2023)
• Kraspolderbrug bij Oudorp, Alkmaar (juni 2023)
• Busbrug Uithoorn (november 2023)
• Aalsmeerderbrug (december 2023)
• Prinses Irenebrug Uithoorn (december 2023)
• Brug/sluis Purmerend (februari 2024)
• Schoorldammerbrug (februari 2024)
• Burgemeester Visserbrug, Den Helder (maart 2024)
• Tolhuissluis, Nieuwkoop/Uithoorn (april 2024)
• Hefbrug Oterleek (mei 2024)
• Vlotbrug ‘t  Zand (oktober 2024)
• Burgervlotbrug (november 2024)
• Sint Maartensvlotbrug (november 2024)
• Oostoeverbrug/Kooijsluis (november 2024)
• Rekervlotbrug (december 2024)
• Westfrieschesluis (februari 2025)
• Roskamsluis (april 2025)
• Kooybrug (april 2025)
• Braaksluis (mei 2025)
• Molenkolksluis (mei 2025)

Grotere kaart weergeven

Bij het aansluiten van de bruggen en sluizen op de bediencentrale proberen we de overlast voor het verkeer zo veel mogelijk te beperken. Om het werk veilig en goed te kunnen uitvoeren moeten wij vaak helaas wel de bruggen of sluizen enkele weken afsluiten. Weggebruikers en het scheepvaartverkeer moeten daardoor rekening houden met omleidingen en stremmingen. 

Na de aansluiting van de Braaksluis en de Molenkolksluis op 16 mei 2025 zijn er voor 2025 verder geen werkzaamheden meer gepland. 

Dit is de (voorlopige) planning van bruggen en sluizen die in 2026 aangesloten worden op centrale bediening vanuit de bediencentrale in Heerhugowaard.

• Koopvaardersschutsluis: voorjaar 2025. Zodra de definitieve planning bekend is, volgt hier meer informatie over.

Neem bij algemene vragen over de centrale brugbediening vragen of bij vragen over het project Aansluiting Centrale Bediening contact op met het servicepunt van de provincie Noord-Holland: 0800 - 020 06 00 (gratis). Of stuur een e-mail naar: servicepunt@noord-holland.nl.

Kijk voor actuele informatie over de brugbediening op vaarweginformatie.nl.