Drinkwater-transportleiding van PWN langs de A.C. de Graafweg (N241)
De provincie Noord-Holland en drinkwaterbedrijf PWN gaan samenwerken aan het project Herinrichting A.C. de Graafweg (N241). Dit vanwege de bestaande drinkwater-transportleiding die in de zone komt te liggen van de nieuwe weg. De partijen gaan gezamenlijk aan de slag om tot een goede en efficiënte aanpak van de uit te voeren werkzaamheden te komen. Hierdoor wordt de overlast voor de omgeving kleiner. Maar wat voor leiding is dit precies en waarom speelt deze een rol bij het herinrichtingsproject van de A.C. de Graafweg (N241)? Dit artikel licht een en ander toe.
Infrastructuur van drinkwater
Om aan betrouwbaar drinkwater te komen, gebruikt PWN een omvangrijke infrastructuur van ondergrondse leidingen dwars door Noord-Holland, met drinkwaterpompstations, zuiveringsinstallaties en infiltratiegebieden in de duinen. PWN zuivert het water uit het IJsselmeer in Andijk. Een gedeelte van dit oppervlaktewater wordt via geavanceerde technieken direct gezuiverd tot drinkwater, een ander deel wordt voorgezuiverd en gaat via grote drinkwater-transportleidingen naar de duinen. Daar wordt dit water geïnfiltreerd in de duinen en na een aantal weken weer opgepompt, waarna het verder wordt gezuiverd om uiteindelijk door het leidingnet naar huishoudens, bedrijven en instellingen in Noord-Holland te gaan.
Het transport van het schone drinkwater vanaf het pompstation nabij Andijk naar de hoofdleidingnetten van bijvoorbeeld Opmeer en Schagen verloopt via onder andere de drinkwater-transportleiding die langs de A.C. de Graafweg (N241) ligt. Deze leiding is dus belangrijk voor de (ondergrondse) infrastructuur van het drinkwater, en kan niet zomaar buiten werking worden gesteld.
Een drinkwater-transportleiding in aanleg langs de N9. Beeld: PWN
Wisselwerking boven- en ondergrond
Het project Herinrichting A.C. de Graafweg (N241) heeft als doel om de bovengrondse infrastructuur opnieuw in te richten zodat de weg veiliger wordt en de doorstroming van het wegverkeer gegarandeerd blijft. Bij deze verandering van de bovengrondse infrastructuur is er een wisselwerking met en afhankelijkheid van de ondergrondse infrastructuur, en dat heeft gevolgen voor de planning en uitvoering van het totale project.
Doordat de weg en ook de wegbermen worden verbreed, waarbij het fietspad verder van de weg wordt gelegd, moet ook de bermsloot (geheel of gedeeltelijk) verlegd worden om ruimte te maken voor de verbrede weg. De drinkwater-transportleiding van PWN ligt in de zone van deze werkzaamheden en moet daarom ook verlegd worden, zodat deze in de toekomst toegankelijk blijft door plaatsing in de groene berm, en niet terecht komt onder de asfaltweg. In feite wordt er eerst een nieuwe transportleiding aangelegd voordat de oude wordt weggehaald, zodat de drinkwaterlevering gegarandeerd blijft.
Het aanleggen van de nieuwe transportleiding en alle werkzaamheden bovengronds kunnen pas plaatsvinden als de grond na de werkzaamheden stabiel genoeg is geworden. Dit is nodig omdat de grond eerst langzaam nog wat krimpt (‘inklinken’ genoemd). De bestaande weg ligt er al heel lang en de grond daaronder is daarom al stabiel en hoeft nog weinig in te klinken. De andere grond, waarop de verbrede weg ook wordt aangelegd, is nog niet zo lang belast en zal als gevolg van inklinking eerst nog een deel moeten zakken voordat de werkzaamheden verder kunnen. Omdat deze inklinking van grond tijd nodig heeft, is het geheel een ingrijpend proces met impact voor de omgeving. Er zal een lange “bouwput” zijn langs een groot deel van de lengte van de bestaande weg.
De volgende stappen voor de ondergrondse werkzaamheden zijn hierbij nodig:
- Grondeigendom verkrijgen van de extra grond die nodig is voor de bredere wegconstructie;
- Het verleggen van de sloten en dempen van de oude bermsloten;
- De ondergrond aanvullen en stabiel maken (met het oog op inklinking);
- Nieuwe drinkwater-transportleiding aanleggen;
- Oude drinkwater-transportleiding weghalen;
- Alle andere kabels en leidingen verleggen, zoals:
- Kabels en leidingen die bij de weg horen: voor verlichting, verkeerslichten en afwatering;
- Elektriciteit van verschillende spanningen;
- Internet, data, en telefonie;
- Distributiewaterleidingen (hoofdleidingen en huisaansluitingen);
- Distributiegasleidingen (hoofdleidingen en huisaansluitingen);
- Transportleidingen die de weg dwars kruisen, zoals Gasunieleidingen;
- Aanvullende grond aanbrengen en stabiel maken voor de wegverbreding, met voldoende hoogte vanwege de verwachte daling door inklinking;
Pas hierna kunnen de bovengrondse werkzaamheden starten van de herinrichting van de weg.
Samen slimmer
Het project is een complexe opgave. Door de wisselinwerking tussen de boven- en ondergrond moeten de provincie en PWN op elkaar wachten. Om te voorkomen dat dit een te groot nadeel wordt, zoeken PWN en de provincie Noord-Holland de samenwerking op. Dit om zo gezamenlijk tot slimme oplossingen te komen, en mede om de overlast voor de omgeving zo klein mogelijk te houden. Zo zijn ze samen slimmer.
Dit sluit overigens mooi aan bij de wijze waarop de provinciale weg en de drinkwater-transportleiding ooit zijn aangelegd. Dit is namelijk gelijktijdig gebeurd in de jaren dertig van de vorige eeuw. Ook toen was er sprake van een samenwerking tussen de provincie en PWN, die toen nog onderdeel van de provincie was. Dit aanleggen was destijds een stuk eenvoudiger dan het aanpassen van de huidige situatie, omdat men toen nauwelijks rekening hoefde te houden met bestaande infrastructuur (onder- en bovengronds).
Meer informatie
Bij vragen kunnen weggebruikers en omwonenden contact opnemen met het Servicepunt van de provincie Noord-Holland via 0800 - 020 06 00 (gratis) of een e-mail sturen naar n241acdegraafweg@noord-holland.nl. Meer informatie over het project is te vinden op de projectpagina Herinrichting A.C. de Graafweg (N241), en aanmelden voor de nieuwsbrief over het project kan via deze link.
