Vernieuwend samenwerken voor betere aansluiting onderwijs op bedrijfsleven
Publicatiedatum: 20 november 2023
Laatst gewijzigd: 10 februari 2025
Daisy Beelen is docent en practor bij het Nova College in Noord-Holland, een mbo met ruim 130 opleidingen. Samen met publiek-private samenwerkingen zet zij zich in voor een betere aansluiting van het onderwijs op het bedrijfsleven. Het Manifest Werken en ontwikkelen 2030 Noord-Holland jaagt die verbindingen aan.
Al meer dan 27 jaar staat Beelen met beide benen in het mbo. Ze geeft als docent het keuzedeel duurzaamheid binnen procestechniek. Sinds 3 jaar is zij practor circulair ondernemen en smart maintenance.
Als practor zet zij zich in om het gat in de aansluiting tussen onderwijs en bedrijfsleven te verkleinen. “Het is voor ons belangrijk dat onze studenten zo goed mogelijk kunnen doorstromen naar de arbeidsmarkt.” De publiek-private samenwerkingen (PPS'en) in de regio vervullen daarbij een grote rol.

In de provincie Noord-Holland zijn verschillende PPS-en. Binnen het Manifest Werken en ontwikkelen 2030 Noord-Holland zijn dat de PPS'en, ook wel campussen genaamd, die zich richten op een veerkrachtige technische en technologische arbeidsmarkt voor een duurzaam en groen Noord-Holland. Alle hebben zij hun eigen focus.
Beelen: “Deze netwerkorganisaties, zoals Techport en Smart Makers Academy 3D Makers Zone, hebben de contacten met de bedrijven, en wij weten hoe je onderwijs maakt. Breng je dat samen dan ontstaan daar hele mooie verbindingen.”
Een voorbeeld van zo’n verbinding is de samenwerking met een groep technische bedrijven. “Deze bedrijven binnen de campus Techport wilden gezamenlijk kandidaten werven en opleiden. Gaandeweg blijkt dat de bedrijven onderling zoveel verschillen dat een collectief onderwijsprogramma niet mogelijk is. Nu gaan we met hen op individuele basis gesprekken aan en leerroutes vormgeven.”
De grens van concurrentie en vriendschap
Deze manier van samenwerken is voor iedereen nog vrij nieuw, en soms ook best eng, aldus Beelen. “Je zoekt elkaar op, maar waar ligt de grens tussen concurrentie en vriendschap? Immers, bedrijven vissen uit dezelfde vijver voor personeel en gaan nu ineens samenwerken voor duurzame inzetbaarheid van mensen."
Beelen: "Door het manifest Werken en ontwikkelen 2030 Noord-Holland staan in ieder geval de neuzen min of meer dezelfde kant op, en werken we richting een gezamenlijke stip op de horizon, maar hoe dat precies vorm gaat krijgen moet zich verder uitwijzen.”
Ook wordt binnen de manifestbeweging samengewerkt voor het verkrijgen van verschillende subsidies, bijvoorbeeld gericht op campusvorming of onderwijsvernieuwing. Daar zit volgens Beelen, naast een financiële, nog een extra impuls aan. “De subsidies brengen samenwerkingen voort die er eerder nog niet waren en wat je ziet is, dat bonden die zijn gesloten vaak in tact blijven, zelfs in situaties waarin subsidies niet worden toegekend.”
Studenten werken aan echte oplossingen voor bedrijven in de regio
In haar practoraat ligt een focus op Leven Lang Ontwikkelen (LLO) en op innovatie. Vooral in de zogenaamde derde leerweg (opleiden geïnitieerd vanuit de bedrijven) ziet zij dat veel mogelijk is zolang je out-of-the-box blijft denken.
“Rond duurzaamheid is er de verplichting gekomen dat gebouwen naar een C-label moeten. Bedrijven komen naar ons toe met de vraag hoe ze dat moeten doen. Met studenten van de mbo-opleiding Adviseur Duurzaamheid hebben we naar de kantoren gekeken en adviezen geschreven. Iedereen blij, want bedrijven weten nu hoe ze dat kunnen aanpakken en studenten hebben een echt project gehad.”

Informeren dat in de energietransitie veel werk is
“Het is goed dat we studenten en werknemers een stuk kunnen meenemen in de kansen die er zijn in de energietransitie en klimaatopgave. We staan voor grote opgaven en hier wordt voldoende werk in verwacht. Hoe eerder we de samenwerking met elkaar vinden, hoe beter we straks de oplossingen kunnen bieden.”
We moeten ook af van het beeld dat het onderwijs achterloopt, vindt Beelen. De samenwerking met de praktijk helpt daarbij en verkleint de afstand tussen het onderwijs en de actuele beroepspraktijk.
Zij is trots op de verkenning van de samenwerking met het smart maintenance lab van de HvA. “Op de hogeschool is de kennis over de nieuwste technologieën en het onderzoek, maar wij moeten als mbo de mensen opleiden die het werk straks gaan uitvoeren en de toepassingen moeten onderhouden en installeren. Dat wordt soms vergeten.”

Manifest: aanjagen en verbinden van initiatieven en activiteiten
Ondertussen blijft Beelen lesgeven om gevoel te kunnen houden. “De wereld verandert, technologie verandert, studenten veranderen ook. Ze hebben nu veel meer tot hun beschikking, zoals mobieltjes en informatie. De onderwijswereld moet daarin mee veranderen. Het manifest is hier van waarde in een verbindende functie, in het aanjagen en leggen van connecties. De werkambassadeur deed dat goed, maar eigenlijk zou er een soort ambassade moeten zijn, een platform waar meteen zichtbaar is welke activiteiten en initiatieven er zijn.”
Verder lezen
Binnen het Manifest Werken en ontwikkelen 2030 Noord-Holland zetten we in op meer samenwerking tussen practoren en lectoren. Dat gebeurt via de ontwikkelcoalitie 'Gecombineerde practoraten en lectoraten in de techniek'. Dit initiatief draagt bij aan sterke campus- en ecosysteemvorming. Campussen zijn een van de instrumenten binnen de manifestbeweging waarmee we het innovatief vermogen van de regio stimuleren.
Op 13 december 2023 is de volgende Technologietafel, de halfjaarlijkse manifestbijeenkomst op steeds een andere locatie. Deze keer bij de PPS Techport in Velsen-Noord. Wilt u ook een uitnodiging ontvangen? Stuur dan een e-mail naar: manifest@noord-holland.nl.