Noordhollands Duinreservaat

Het Noordhollands Duinreservaat wordt ook wel een ‘hotspot van biodiversiteit’ genoemd. Het is een van de meest gevarieerde en soortenrijke landschappen van Nederland.

In het gebied leven zeldzame plantensoorten zoals de oorsilene en nachtsilene, wondklaver en het kleurrijke hondskruid. De zeldzame planten trekken zeldzame vlindersoorten aan. Er leven wel 35 soorten dagvlinders, waaronder de bedreigde duinparelmoervlinder en zeer zeldzame nachtvlinders, zoals de witvlek-silene-uil en de oorsilene-uil. 

Lees meer over de kenmerken van dit gebied op de website van Natura 2000.

Wat is er in dit gebied aan de hand?

• De dynamiek van wind en zand is weggevallen. Dit komt onder meer door grootschalig kustbeheer.
  • Duinen kunnen niet meer ontstaan en zich verjongen. Hierdoor zijn er minder verschillende omgevingen waar planten en dieren zich kunnen vestigen.
• Er daalt te veel stikstof neer. De stikstof komt uit de landbouw, het verkeer, woningen en industrie. Door het teveel aan stikstof groeien karakteristieke open duingraslanden en duinvalleien dicht. Hierdoor krijgen kenmerkende duinsoorten het moeilijk.
• Plantensoorten die niet in het duingebied thuishoren, zoals de rimpelroos en watercrassula, verdringen plantensoorten die van lichte en voedselarme omstandigheden houden. Daarmee verdwijnen ook de insecten en andere dieren de hiervan afhankelijk zijn.
• Rondom de zeedorpen heeft de duinnatuur het moeilijk omdat het historische gebruik van het laten grazen van vee, landbouw en het sprokkelen van brandhout, is weggevallen.
• Het duingebied heeft last van verdroging, onder andere door waterwinning voor drinkwater en de industrie.

Wat gaat de provincie doen?

De provincie gaat met u in gesprek

Via zogeheten ‘gebiedstafels’ praat de provincie graag met geïnteresseerden over de manier waarop stikstofneerslag in het Noordhollands Duinreservaat beperkt kan worden. Gemeenten, terreinbeheerders en ondernemers (onder andere agrariërs en recreatieondernemers) sluiten hierbij ook aan.

Ook meepraten? Meldt u zich dan aan via stikstof@noord-holland.nl. 

Uit de aanmeldingen maakt de provincie een selectie, zodat alle verschillende groepen belanghebbenden met 1 á 2 personen vertegenwoordigd zijn. Alle geïnteresseerden blijven via e-mail, de website en de nieuwsbrief op de hoogte over de uitkomst van de gebiedstafel.

De provincie analyseert waar andere dossiers de aanpak kunnen versterken

De provincie onderzoekt welke andere gebiedsprocessen in dit gebied lopen en hoe Natura 2000 en stikstof daarin samen kunnen optrekken. Een voorbeeld van zo’n gebiedsproces is het afmaken van het Natuur Netwerk Nederland (NNN).

De provincie laat natuurherstelmaatregelen uitvoeren

De natuurherstelmaatregelen zorgen ervoor dat de natuurlijke processen in het natuurgebied weer op gang komen en blijven:

• Er worden nieuwe stuifplekken aangelegd in de zeereep, het open duin en het middenduin
• Grazers helpen tegen verruigde vegetatie in het open duin en middenduin
• Struikgewassen en bomen worden verwijderd als deze de wind blokkeren. Deze wind is nodig voor het stuiven, of om geïsoleerde stukken duinheide met elkaar te verbinden
• Plantensoorten die niet in het gebied thuis horen, worden verwijderd.
• Op strategische plekken wordt het naaldbos vervangen door loofbos, waardoor het gebied minder verdroogt
• Er wordt actief voor gezorgd dat moerassen, plassen en open meren niet in land veranderen

Terreinbeherende organisaties voeren het merendeel van de natuurherstelmaatregelen uit. De provincie houdt de uitvoering in de gaten en bespreekt waar de planning van de maatregelen kan worden versneld.

De provincie brengt de stikstofuitstoot in de buurt van het natuurgebied omlaag

Een deel van de stikstof die in het Noordhollands Duinreservaat neerdaalt, komt van activiteiten uit de buurt. De provincie gaat in gesprek met ondernemers en bekijkt of zij hen kan helpen bij maatregelen om hun stikstofuitstoot te verkleinen. Bijvoorbeeld door de inzet van (innovatieve) technieken, het verplaatsen van bedrijfsactiviteiten naar locaties verder van Natura 2000-gebieden of het beëindigen van bedrijfsactiviteiten. Deze maatregelen hebben het meeste zin voor locaties op minder dan 1 kilometer afstand van het Natura 2000-gebied of in het gebied zelf.

Wilt u hierover met de provincie in gesprek? Meldt u zich dan via stikstof@noord-holland.nl. 

Naast gesprekken met ondernemers, zoekt de provincie ook naar maatregelen die zij zelf kan nemen. Bijvoorbeeld door te onderzoeken of het verlagen van de snelheid op provinciale wegen bijdraagt aan de afname van de stikstofneerslag in het Noordhollands Duinreservaat.

De provincie zoekt oplossingen voor vastgelopen vergunningsaanvragen

Samen met de gebiedstafel zoekt de provincie naar mogelijkheden voor vastgelopen vergunningsaanvragen voor woningbouw en andere maatschappelijke projecten. Bijvoorbeeld door in de buurt de stikstofuitstoot te verkleinen. Een deel van die teruggedrongen neerslag is winst voor de natuur. Maar een klein deel wordt geruild tegen belangrijke projecten uit de omgeving (salderen). Door daarnaast ook de planning van deze projecten op elkaar af te stemmen, vindt de tijdelijke stikstofneerslag tijdens de bouw van woningen niet tegelijk plaats en kunnen meer projecten doorgaan.

Wat is de planning?

De planning van dit gebied kunt u vinden op de pagina planning.

Hoe gaat het met de natuur?

De resultaten van de maatregelen in het Noordhollands Duinreservaat zijn goed zichtbaar. Dat geldt vooral voor de maatregelen die genomen zijn voor de duingraslanden en de bossen:

• Het kappen van naaldbomen op plaatsen waar nog resten van duingrasland aanwezig waren hebben geleid tot een herstel van die duingraslanden. Op andere plaatsen is te zien dat het verwijderen van naaldbomen zorgt voor herstel van het duinloofbos.
• Het aanleggen van geleidelijke overgangen van bos naar open duin heeft geleid tot meer bloeiende planten en dus tot meer insecten en vlinders.
• Op enkele plaatsen ontwikkelt zich door plaggen een mozaïek aan leefgebieden.
• De uitbreiding van de begrazing zorgt voor het duurzaam in stand houden en ontwikkelen van de vergrote natuurkwaliteit.