Duurzame warmte
Om klimaatverandering tegen te gaan, moeten in Nederland in 2050 7 miljoen woningen en 1 miljoen gebouwen van het aardgas af. In Noord-Holland gaat het om 260.000 bestaande woningen. Daarvoor moet veel gebeuren. De provincie onderzoekt en stimuleert samen met overheden, warmteaanbieders en inwoners alternatieven voor warmte uit aardgas. Denk hierbij aan restwarmte, warmte uit oppervlaktewater en aardwarmte.
De provincie beschikt over veel verschillende warmtebronnen. Noord-Holland is omgeven door water en er is veel oppervlaktewater. Dit wordt in de zomer opgewarmd door de zon. Deze warmte kan worden opgeslagen in de bodem en in de winter weer worden gebruikt voor het verwarmen van huizen. Ook bevindt zich warmte diep in de ondergrond, ook wel aardwarmte of geothermie genoemd. Daarnaast kan restwarmte van industrie worden hergebruikt voor het verwarmen van huizen.
Gemeenten hebben de regie bij het verduurzamen van de warmtevoorziening van de gebouwde omgeving. In Warmtetransitie: de Noord-Hollandse aanpak is beschreven hoe de provincie gemeenten hierbij ondersteunt.
Voor gemeenten is de Handreiking aardwarmtebeleid gemeenten MRA (pdf, 651 kB) opgesteld. Doel van deze handreiking is om gemeentebestuurders en –ambtenaren te ondersteunen bij de keuze over welke rol zij kiezen in aardwarmtewarmteprojecten.
Transitie in de wijk
Warmtebronnen en warmtenetten zijn belangrijk om het elektriciteitsnetwerk te ontlasten en om woningen te verwarmen. Gemeenten in Nederland hebben in 2021 voor de gebouwde omgeving Transitievisies Warmte opgesteld. In deze visie staat welke wijken het eerste van het gas af gaan en in welk tempo dat gebeurt. Het aansluiten van huizen op warmtebronnen is afhankelijk van de financiële haalbaarheid, ruimtelijke mogelijkheden, milieu en draagvlak. De provincie ondersteunt gemeenten hierbij met subsidies en via het Servicepunt Duurzame Energie met onderzoek en het uitwisselen van kennis. Ook ondersteunen we Energieloketten met onderzoek naar de manier waarop woningeigenaren beter advies kunnen krijgen voor het verduurzamen van hun woning.
Warmtebronnen
De provincie heeft alle warmtebronnen in Noord-Holland in kaart gebracht. Deze zijn terug te vinden in het online warmtedataregister. Met dit register brengt de provincie vraag en aanbod van warmte in beeld, zodat zichtbaar wordt waar kansen voor koppeling liggen.
Warmtenetten
Een deel van de gebouwde omgeving is geschikt om te verwarmen met duurzame warmtebronnen in de omgeving. Deze warmte wordt met warmtenetten naar de gebouwde omgeving getransporteerd. In de provincie zijn al warmtenetten. Deze worden in de toekomst flink uitgebreid.
Aardwarmte
Ook warmte uit de diepe ondergrond is een bruikbare warmtebron. Om het gebruik van aardwarmte als duurzame warmtebron te versnellen, richt het project Versnelling Aardwarmte MRA op beleidsontwikkeling en kennisuitwisseling tussen overheden, aardwarmteontwikkelaars en andere (markt)partijen. Overheden, warmtebedrijven en warmteontwikkelaars in de Metropoolregio Amsterdam (MRA) hebben hiervoor een samenwerkingsovereenkomst getekend. Zij gaan samenwerken om in de regio van Zandvoort tot Almere natuurlijke warmte uit de diepe ondergrond in te zetten om woningen en andere gebouwen te verwarmen.
Ook willen provincie Noord-Holland en provincie Flevoland de geschiktheid van de diepe ondergrond in de MRA beter in beeld krijgen. Om erachter te komen waar de warmte zit en of de ondergrond geschikt is om aardwarmte uit te halen, doet Energiebeheer Nederland (EBN) seismisch onderzoek (programma SCAN) in grote delen van Nederland. Provincie Noord-Holland en provincie Flevoland hebben EBN gevraagd om extra seismisch onderzoek te doen. Het gaat om lijnen die meer inzicht geven in de ondergrond van gebieden waar warmtenetten een optie zijn voor een warmtevoorziening zonder aardgas.
Meer informatie over aardwarmte staat op Wat is geothermie of aardwarmte?, is te beluisteren in deze podcast en te zien in onderstaande infographic:
Klik op de afbeelding voor een grotere versie.
Servicepunt Duurzaam Energie
Binnen de gebouwde omgeving verbruiken we in woningen veel energie. Daarom streven we naar het verduurzamen van woningen door zelf energie op te wekken en in de toekomst ook zelf energie op te slaan. Dat is goed voor het klimaat en het maakt woningen comfortabeler. Bovendien levert verduurzaming van woningen werkgelegenheid op. Provincie Noord-Holland ondersteunt gemeenten hierbij via het Servicepunt Duurzame Energie met behulp van kennisuitwisseling en advies. Op de website van het servicepunt staat ook een communicatietoolkit met informatie over aardwarmte voor inwoners.
